_ # Ritus initiales !Populo congregato, sacerdos cum ministris ad altare accedit, dum cantus ad introitum peragitur. Cum ad altare pervenerit, facta cum ministris profunda inclinatione, osculo altare veneratur et, pro opportunitate, crucem et altare incensat. Postea cum ministris sedem petit. Cantu ad introitum absoluto, sacerdos et fideles, stantes, signant se signo crucis, dum sacerdos, ad populum conversus, dicit: In nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti. (Populus respondet:) Amen. !Deinde sacerdos, manus extendens, populum salutat, dicens: Grátia Dómini nostri Iesu Christi, et cáritas Dei, et communicátio Sancti Spíritus sit cum ómnibus vobis. !Sacerdos, vel diaconus vel alius minister, potest brevissimis verbis introducere fideles in Missam diei. # Actus paenitentialis !Deinde sequitur actus paenitentialis ad quem sacerdos fideles invitat, dicens: Fratres, agnoscámus peccáta nostra, ut apti simus ad sacra mystéria celebránda. !Fit brevis pausa silentii. Postea omnes simul formulam confessionis generalis erficiunt: O. Confíteor Deo omnipoténti et vobis, fratres, quia peccávi nimis cogitatióne, verbo, ópere et omissióne: (et, percutientes sibi pectus, dicunt:) mea culpa, mea culpa, mea máxima culpa. (Deinde prosequuntur:) Ideo precor beátam Maríam semper Vírginem, omnes Angelos et Sanctos, et vos, fratres, oráre pro me ad Dóminum Deum nostrum. !Sequitur absolutio sacerdotis: S. Misereátur nostri omnípotens Deus et, dimissís peccátis nostris, perdúcat nos ad vitam aetérnam. O. Amen _ { Ant. ad introitum Benedíctus sit Deus Pater, unigenitúsque Dei Fílius, Sanctus quoque Spíritus, quia fecit nobíscum misericórdiam suam. } # Kyrie !Sequuntur invocationes Kyrie, eléison, nisi iam praecesserint in aliqua formula ctus paenitentialis. V. Kyrie, eléison. R. Kyrie, eléison. V. Christe, eléison. R. Christe, eléison. V. Kyrie, eléison. R. Kyrie, eléison. # Gloria !Deinde, quando praescribitur, cantatur vel dicitur hymnus: Glória in excélsis Deo et in terra pax homínibus bonae voluntátis. Laudámus te, benedícimus te, adorámus te, glorificámus te, grátias ágimus tibi propter magnam glóriam tuam, Dómine Deus, Rex caeléstis, Deus Pater omnípotens. Dómine Fili Unigénite, Iesu Christe, Dómine Deus, Agnus Dei, Fílius Patris, qui tollis peccáta mundi, miserére nobis; qui tollis peccáta mundi, súscipe deprecatiónem nostram. Qui sedes ad déxteram Patris, miserére nobis. Quóniam tu solus Sanctus, tu solus Dóminus, tu solus Altíssimus, Iesu Christe, cum Sancto Spíritu: in glória Dei Patris. Amen. # Oratio !Quo hymno expleto, sacerdos, manibus iunctis, dicit: v. Orémus. !Et omnes una cum sacerdote per aliquod temporis spatium in silentio orant. Tunc sacerdos, manibus extensis, dicit orationem collectam, Deus Pater, qui, Verbum veritátis et Spíritum sanctificatiónis mittens in mundum, admirábile mystérium tuum homínibus declárasti, da nobis, in confessióne verae fídei, aetérnae glóriam Trinitátis agnóscere, et Unitátem adoráre in poténtia maiestátis. $Per Dominum #Liturgia verbi !Deinde lector ad ambonem pergit, et legit primam lectionem, quam omnes sedentes auscultant. !Prov 8:22-31 The Lord possessed me in the beginning of his ways, before he made any thing from the beginning. I was set up from eternity, and of old before the earth was made. The depths were not as yet, and I was already conceived. neither had the fountains of waters as yet sprung out: The mountains with their huge bulk had not as yet been established: before the hills I was brought forth: He had not yet made the earth, nor the rivers, nor the poles of the world. When he prepared the heavens, I was present: when with a certain law and compass he enclosed the depths: When he established the sky above, and poised the fountains of waters: When he compassed the sea with its bounds, and set a law to the waters that they should not pass their limits: when be balanced the foundations of the earth; I was with him forming all things: and was delighted every day, playing before him at all times; Playing in the world: and my delights were to be with the children of men !Ad finem lectionis significandam, lector acclamat: v. Verbum Dómini. O. Deo grátias. _ !Psalmista, seu cantor, psalmum cantat vel dicit, populo responsum proferente. Dan 3:55-56. Benedíctus es, Dómine, qui intuéris abýssos, et sedes super Chérubim, V. Benedíctus es, Dómine, in firmaménto cæli, et laudábilis in saecula. Allelúja, allelúja. Dan 3:52 V. Benedíctus es, Dómine, Deus patrum nostrórum, et laudábilis in saecula. Allelúja. !Postea, si habenda sit secunda lectio, lector eam ex ambone legit, ut supra. !Rom 5:1-5 Being justified therefore by faith, let us have peace with God, through our Lord Jesus Christ: By whom also we have access through faith into this grace, wherein we stand, and glory in the hope of the glory of the sons of God. And not only so; but we glory also in tribulations, knowing that tribulation worketh patience; And patience trial; and trial hope; And hope confoundeth not: because the charity of God is poured forth in our hearts, by the Holy Ghost, who is given to us. (Ad finem lectionis significandam, lector acclamat:) Verbum Dómini. (Omnes respondent:) Deo grátias. # Alleluia !Sequitur Allelúia, vel alter cantus a rubricis statutus, prouti tempus liturgicum postulat. !Si vero non adest diaconus, sacerdos ante altare inclinatus secreto dicit: v. Munda cor meum ac lábia mea, omnípotens Deus, ut sanctum Evangélium tuum digne váleam nuntiáre. Postea diaconus, vel sacerdos, ad ambonem pergit, ministris pro opportunitate cum incenso et cereis eum comitantibus, et dicit: S. Dóminus vobíscum. O. Et cum spíritu tuo. S. Léctio sancti Evangélii secúndum Joannem, (et interim signat librum et seipsum in fronte, ore et pectore.) (Populus acclamat:) Glória tibi, Dómine. !Deinde diaconus, vel sacerdos, librum, si incensum adhibetur, thurificat, et Evangelium proclamat. !Joannes 16:12-15 I have yet many things to say to you: but you cannot bear them now. But when he, the Spirit of truth, is come, he will teach you all truth. For he shall not speak of himself; but what things soever he shall hear, he shall speak; and the things that are to come, he shall shew you. He shall glorify me; because he shall receive of mine, and shall shew it to you. All things whatsoever the Father hath, are mine. Therefore I said, that he shall receive of mine, and shew it to you. ! !Expleto Evangelio, diaconus, vel sacerdos acclamat: S. Verbum Dómini. O. Laus tibi, Christe. (Deinde librum osculatur dicens secreto:) Per evangélica dicta deleántur nostra delícta. !Deinde fit homilia, quae a sacerdote vel diacono habenda est omnibus diebus dominicis et festis de praecepto; aliis diebus commendatur. # Credo !Homilia expleta, cantatur vel dicitur, quando praescribitur, symbolum seu professio fidei: Credo in unum Deum, Patrem omnipoténtem, factórem caeli et terrae, visibílium ómnium et invisibílium. Et in unum Dóminum Iesum Christum, Fílium Dei Unigénitum, et ex Patre natum ante ómnia saecula. Deum de Deo, lumen de lúmine, Deum verum de Deo vero, génitum, non factum, consubstantiálem Patri: per quem ómnia facta sunt. Qui propter nos hómines et propter nostram salútem descéndit de caelis. (Ad verba quae sequuntur, usque ad factus est, omnes se inclinant.) Et incarnátus est de Spíritu Sancto ex María Vírgine, et homo factus est. Crucifíxus étiam pro nobis sub Póntio Piláto; passus et sepúltus est, et resurréxit tértia die, secúndum Scriptúras, et ascéndit in caelum, sedet ad déxteram Patris. Et íterum ventúrus est cum glória, iudicáre vivos et mórtuos, cuius regni non erit finis. Et in Spíritum Sanctum, Dóminum et vivificántem: qui ex Patre Filióque procédit. Qui cum Patre et Fílio simul adorátur et conglorificátur: qui locútus est per prophétas. Et unam, sanctam, cathólicam et apostólicam Ecclésiam. Confíteor unum baptísma in remissiónem peccatórum. Et exspécto resurrectiónem mortuórum, et vitam ventúri saeculi. Amen. !Loco symboli nicaeno- constantinopolitani, praesertim tempore Quadragesimae et tempore paschali, adhiberi potest symbolum baptismale Ecclesiae Romanae sic dictum Apostolorum. { Credo in unum Deum Patrem omnipoténtem, Creatórem caeli et terrae, et in Iesum Christum, Fílium eius únicum, Dóminum nostrum, Ad verba quae sequuntur, usque ad María Vírgine, omnes se inclinant. qui concéptus est de Spíritu Sancto, natus ex María Vírgine, passus sub Póntio Piláto, crucifíxus, mórtuus, et sepúltus, descéndit ad ínferos, tértia die resurréxit a mórtuis, ascéndit ad caelos, sedet ad déxteram Dei Patris omnipoténtis, inde ventúrus est iudicáre vivos et mórtuos. Credo in Spíritum Sanctum, sanctam Ecclésiam cathólicam, sanctórum communiónem, remissiónem peccatórum, carnis resurrectiónem, vitam aetérnam. Amen. } !Deinde fit oratio universalis, seu oratio fidelium. #Liturgia eucharistica !His absolutis, incipit cantus ad offertorium. Interim ministri corporale, purificatorium, calicem, pallam et missale super altare collocant. { Benedíctus sit Deus Pater, unigenitúsque Dei Fílius, Sanctus quoque Spíritus: quia fecit nobíscum misericórdiam suam. } !Expedit ut fideles participationem suam oblatione manifestent, afferendo sive panem et vinum ad Eucharistiae celebrationem, sive alia dona, quibus necessitatibus Ecclesiae et pauperum subveniatur. Sacerdos, stans ad altare, accipit patenam cum pane, eamque ambabus manibus aliquantulum elevatam super altare tenet, submissa voce dicens: Benedíctus es, Dómine, Deus univérsi, quia de tua largitáte accépimus panem, quem tibi offérimus, fructum terrae et óperis mánuum hóminum: ex quo nobis fiet panis vitae. !Deinde deponit patenam cum pane super corporale. Si vero cantus ad offertorium non peragitur, sacerdoti licet haec verba elata voce proferre; in fine populus acclamare potest: O. Benedíctus Deus in saecula. !Diaconus, vel sacerdos, infundit vinum et parum aquae in calicem, dicens secreto: Per huius aquae et vini mystérium eius efficiámur divinitátis consórtes, qui humanitátis nostrae fíeri dignátus est párticeps. !Postea sacerdos accipit calicem, eumque ambabus manibus aliquantulum elevatum super altare tenet, submissa voce dicens: Benedíctus es, Dómine, Deus univérsi, quia de tua largitáte accépimus vinum, quod tibi offérimus, fructum vitis et óperis mánuum hóminum, ex quo nobis fiet potus spiritális. !Deinde calicem super corporale deponit. Si vero cantus ad offertorium non peragitur, sacerdoti licet haec verba elata voce proferre; in fine populus acclamare potest: O.Benedíctus Deus in saecula. !Postea sacerdos, profunde inclinatus, dicit secreto: In spíritu humilitátis et in ánimo contríto suscipiámur a te, Dómine; et sic fiat sacrifícium nostrum in conspéctu tuo hódie, ut pláceat tibi, Dómine Deus. !Deinde sacerdos, stans ad latus altaris, lavat manus, dicens secreto: Lava me, Dómine, ab iniquitáte mea, et a peccáto meo munda me. _ !Stans postea in medio altaris, versus ad populum, extendens et iungens manus, dicit: Oráte, fratres: ut meum ac vestrum sacrifícium acceptábile fiat apud Deum Patrem omnipoténtem. (Populus surgit et respondet:) Suscípiat Dóminus sacrifícium de mánibus tuis ad laudem et glóriam nóminis sui, ad utilitátem quoque nostram totiúsque Ecclésiae suae sanctae. _ !Deinde sacerdos, manibus extensis, dicit orationem super oblata; Sanctifica, quaesumus, Domine Deus noster, per tui nominis invocationem, haec munera nostrae servitutis, et per ea nosmetipsos tibi perfice munus aeternum. v. Per Christum Dominum nostrum O. Amen. #PREX EUCHARISTICA !Tunc sacerdos incipit Precem eucharisticam. Manus extendens, dicit: S. Dóminus vobíscum. O. Et cum spíritu tuo. S. (Sacerdos, manus elevans, prosequitur:) Sursum corda. O. Habémus ad Dóminum. S. (Sacerdos, manibus extensis, subdit:) Grátias agámus Dómino Deo nostro. O. Dignum et iustum est. !de SSme Trinitate v. Vere dignum et iustum est, aequum et salutáre, nos tibi semper et ubíque grátias ágere: Dómine, sancte Pater, omnípotens aetérne Deus: Qui cum Unigénito Fílio tuo et Spíritu Sancto unus es Deus, unus es Dóminus: non in uníus singularitáte persónae, sed in uníus Trinitáte substántiae. Quod enim de tua glória, revelánte te, crédimus, hoc de Fílio tuo, hoc de Spíritu Sancto, sine discretióne sentímus. Ut, in confessióne verae sempiternaeque Deitátis, et in persónis propríetas, et in esséntia únitas, et in maiestáte adorétur aequálitas. Quem laudant Angeli atque Archángeli, Chérubim quoque ac Séraphim, qui non cessant clamáre cotídie, una voce dicéntes: _ v. Sanctus, Sanctus, Sanctus Dóminus Deus Sábaoth. Pleni sunt caeli et terra glória tua. Hosánna in excélsis. Benedíctus qui venit in nómine Dómini. Hosánna in excélsis. (Sacerdos, manibus extensis, dicit:) Te ígitur, clementíssime Pater, per Iesum Christum, Fílium tuum, Dóminum nostrum, súpplices rogámus ac pétimus, iungit manus et dicit: uti accépta hábeas signat semel super panem et calicem simul, dicens: et benedícas + haec dona, haec múnera, haec sancta sacrifícia illibáta, extensis manibus prosequitur: in primis, quae tibi offérimus pro Ecclésia tua sancta cathólica: quam pacificáre, custodíre, adunáre et régere dignéris toto orbe terrárum: una cum fámulo tuo Papa nostro N. et Antístite nostro N. et ómnibus orthodóxis atque cathólicae et apostólicae fídei cultóribus. !Commemoratio pro vivis. Meménto, Dómine, famulórum famularúmque tuárum N. et N. (Iungit manus et orat aliquantulum pro quibus orare intendit. Deinde, manibus extensis, prosequitur:) et ómnium circumstántium, quorum tibi fides cógnita est et nota devótio, pro quibus tibi offérimus: vel qui tibi ófferunt hoc sacrifícium laudis, pro se suísque ómnibus: pro redemptióne animárum suárum, pro spe salútis et incolumitátis suae: tibíque reddunt vota sua aetérno Deo, vivo et vero. !Infra Actionem. Communicántes, et memóriam venerántes, in primis gloriósae semper Vírginis Maríae, Genetrícis Dei et Dómini nostri Iesu Christi: + sed et beáti Ioseph, eiúsdem Vírginis Sponsi, et beatórum Apostolórum ac Mártyrum tuórum, Petri et Pauli, Andréae, [Iacóbi, Ioánnis, Thomae, Iacóbi, Philíppi, Bartholomaei, Matthaei, Simónis et Thaddaei: Lini, Cleti, Cleméntis, Xysti, Cornélii, Cypriáni, Lauréntii, Chrysógoni, Ioánnis et Pauli, Cosmae et Damiáni] et ómnium Sanctórum tuórum; quorum méritis precibúsque concédas, ut in ómnibus protectiónis tuae muniámur auxílio. [Per Christum Dóminum nostrum. Amen.] (Manibus extensis, prosequitur:) Hanc ígitur oblatiónem servitútis nostrae, sed et cunctae famíliae tuae, quaesumus, Dómine, ut placátus accípias: diésque nostros in tua pace dispónas, atque ab aetérna damnatióne nos éripi et in electórum tuórum iúbeas grege numerári. Iungit manus. [Per Christum Dóminum nostrum. Amen.] (Tenens manus expansas super oblata, dicit:) Quam oblatiónem tu, Deus, in ómnibus, quaesumus, benedíctam, adscríptam, ratam, rationábilem, acceptabilémque fácere dignéris: ut nobis Corpus et Sanguis fiat dilectíssimi Fílii tui, Dómini nostri Iesu Christi. (Iungit manus.) !In formulis quae sequuntur, verba Domini proferantur distincte et aperte, prouti natura eorundem verborum requirit. Qui, prídie quam paterétur, (accipit panem, eumque parum elevatum super altare tenens, prosequitur:) accépit panem in sanctas ac venerábiles manus suas, (elevat oculos,) et elevátis óculis in caelum ad te Deum Patrem suum omnipoténtem, tibi grátias agens benedíxit, fregit, dedítque discípulis suis, dicens: (parum se inclinat) ACCÍPITE ET MANDUCÁTE EX HOC OMNES: HOC EST ENIM CORPUS MEUM, QUOD PRO VOBIS TRADÉTUR. (Hostiam consecratam ostendit populo, reponit super patenam, et genuflexus adorat.) (Postea prosequitur:) Símili modo, postquam cenátum est, accipit calicem, eumque parum elevatum super altare tenens, prosequitur: accípiens et hunc praeclárum cálicem in sanctas ac venerábiles manus suas, item tibi grátias agens benedíxit, dedítque discípulis suis, dicens: (parum se inclinat) ACCÍPITE ET BÍBITE EX EO OMNES: HIC EST ENIM CALIX SÁNGUINIS MEI NOVI ET AETÉRNI TESTAMÉNTI, QUI PRO VOBIS ET PRO MULTIS EFFUNDÉTUR IN REMISSIÓNEM PECCATÓRUM. HOC FÁCITE IN MEAM COMMEMORATIÓNEM. (Calicem ostendit populo, deponit super corporale, et genuflexus adorat.) _ (Deinde dicit:) Mystérium fídei. (Et populus prosequitur, acclamans:) Mortem tuam annuntiámus, Dómine, et tuam resurrectiónem confitémur, donec vénias. (Deinde sacerdos, extensis manibus, dicit:) v. Unde et mémores, Dómine, nos servi tui, sed et plebs tua sancta, eiúsdem Christi, Fílii tui, Dómini nostri, tam beátae passiónis, necnon et ab ínferis resurrectiónis, sed et in caelos gloriósae ascensiónis: offérimus praeclárae maiestáti tuae de tuis donis ac datis hóstiam puram, hóstiam sanctam, hóstiam immaculátam, Panem sanctum vitae aetérnae et Cálicem salútis perpétuae. v. Supra quae propítio ac seréno vultu respícere dignéris: et accépta habére, sícuti accépta habére dignátus es múnera púeri tui iusti Abel, et sacrifícium Patriárchae nostri Abrahae, et quod tibi óbtulit summus sacérdos tuus Melchísedech, sanctum sacrifícium, immaculátam hóstiam. (Inclinatus, iunctis manibus, prosequitur:) v. Súpplices te rogámus, omnípotens Deus: iube haec perférri per manus sancti Angeli tui in sublíme altáre tuum, in conspéctu divínae maiestátis tuae; ut, quotquot ex hac altáris participatióne sacrosánctum Fílii tui Corpus et Sánguinem sumpsérimus, erigit se atque seipsum signat, dicens: omni benedictióne caelésti et grátia repleámur. Iungit manus. [Per Christum Dóminum nostrum. Amen.] !Commemoratio pro defunctis (Manibus extensis, dicit:) v. Meménto étiam, Dómine, famulórum famularúmque tuárum N. et N., qui nos praecessérunt cum signo fídei, et dórmiunt in somno pacis. (Iungit manus et orat aliquantulum pro iis defunctis, pro quibus orare intendit. Deinde, extensis manibus, prosequitur:) Ipsis, Dómine, et ómnibus in Christo quiescéntibus, locum refrigérii, lucis et pacis, ut indúlgeas, deprecámur. (Iungit manus.) [Per Christum Dóminum nostrum. Amen.] (Manu dextera percutit sibi pectus, dicens:) v. Nobis quoque peccatóribus fámulis tuis, et extensis manibus prosequitur: de multitúdine miseratiónum tuárum sperántibus, partem áliquam et societátem donáre dignéris cum tuis sanctis Apóstolis et Martyribus: cum Ioánne, Stéphano, Matthía, Bárnaba, [Ignátio, Alexándro, Marcellíno, Petro, Felicitáte, Perpétua, Agatha, Lúcia, Agnéte, Caecília, Anastásia] et ómnibus Sanctis tuis: intra quorum nos consórtium, non aestimátor mériti, sed véniae, quaesumus, largítor admítte. Iungit manus. Per Christum Dóminum nostrum. (Et prosequitur:) v. Per quem haec ómnia, Dómine, semper bona creas, sanctíficas, vivíficas, benedícis, et praestas nobis. (Accipit patenam cum hostia et calicem, et utrumque elevans, dicit:) Per ipsum, et cum ipso, et in ipso, est tibi Deo Patri omnipoténti, in unitáte Spíritus Sancti, omnis honor et glória per ómnia saecula saeculórum. O. Amen. # Ritus communionis (Calice et patena depositis, sacerdos, iunctis manibus, dicit:) v. Praecéptis salutáribus móniti, et divína institutióne formáti, audémus dícere: (Extendit manus et, una cum populo, pergit:) v. Pater noster, qui es in caelis: sanctificétur nomen tuum; advéniat regnum tuum; fiat volúntas tua, sicut in caelo, et in terra. Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie; et dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris; et ne nos indúcas in tentatiónem; sed líbera nos a malo. (Manibus extensis, sacerdos solus prosequitur, dicens:) v. Líbera nos, quaesumus, Dómine, ab ómnibus malis, da propítius pacem in diébus nostris, ut, ope misericórdiae tuae adiúti, et a peccáto simus semper líberi et ab omni perturbatióne secúri: exspectántes beátam spem et advéntum Salvatóris nostri Iesu Christi. (Iungit manus.) O. (Populus orationem concludit, acclamans:) v. Quia tuum est regnum, et potéstas, et glória in saecula. _ (Deinde sacerdos, manibus extensis, clara voce dicit:) Dómine Iesu Christe, qui dixísti Apóstolis tuis: Pacem relínquo vobis, pacem meam do vobis: ne respícias peccáta nostra, sed fidem Ecclésiae tuae; eámque secúndum voluntátem tuam pacificáre et coadunáre dignéris. Iungit manus. Qui vivis et regnas in saecula saeculórum. O. Amen. (Sacerdos, ad populum conversus, extendens et iungens manus, subdit:) v. Pax Dómini sit semper vobíscum. O. Et cum spíritu tuo. !Deinde, pro opportunitate, diaconus, vel sacerdos, subiungit: v. Offérte vobis pacem. (Et omnes, iuxta locorum consuetudines, pacem, communionem et caritatem sibi invicem significant; sacerdos pacem dat diacono vel ministro.) (Deinde accipit hostiam eamque super patenam frangit, et particulam immittit in calicem, dicens secreto:) Haec commíxtio Córporis et Sánguinis Dómini nostri Iesu Christi fiat accipiéntibus nobis in vitam aetérnam. !Interim cantatur vel dicitur: v. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi: miserére nobis. v. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi: miserére nobis. v. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi: dona nobis pacem. (Quod etiam pluries repeti potest, si fractio panis protrahitur. Ultima tamen vice dicitur: dona nobis pacem.) _ (Sacerdos deinde, manibus iunctis, dicit secreto:) v. Dómine Iesu Christe, Fili Dei vivi, qui ex voluntáte Patris, cooperánte Spíritu Sancto, per mortem tuam mundum vivificásti: líbera me per hoc sacrosánctum Corpus et Sánguinem tuum ab ómnibus iniquitátibus meis et univérsis malis: et fac me tuis semper inhaerére mandátis, et a te numquam separári permíttas. _ !Sacerdos genuflectit, accipit hostiam, eamque aliquantulum elevatam super patenam vel super calicem tenens, versus ad populum, clara voce dicit: v. Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccáta mundi. Beáti qui ad cenam Agni vocáti sunt. (Et una cum populo semel subdit:) v. Dómine, non sum dignus, ut intres sub téctum meum, sed tantum dic verbo, et sanábitur ánima mea. !Et sacerdos, versus ad altare, secreto dicit: Corpus Christi custódiat me in vitam aetérnam. (Et reverenter sumit Corpus Christi.) (Deinde accipit calicem et secreto dicit:) v. Sanguis Christi custódiat me in vitam aetérnam. (Et reverenter sumit Sanguinem Christi.) !Postea accipit patenam vel pyxidem, accedit ad communicandos, et hostiam parum elevatam unicuique eorum ostendit, dicens: Corpus Christi. (Communicandus respondet:) Amen. !Et communicatur. Eo modo agit et diaconus, si sacram Communionem distribuit. !Si adsint sub utraque specie communicandi, servetur ritus suo loco descriptus. !Dum sacerdos sumit Corpus Christi, inchoatur cantus ad Communionem. !Distributione Communionis expleta, sacerdos vel diaconus vel acolythus purificat patenam super calicem et ipsum calicem. (Dum purificationem peragit, sacerdos dicit secreto:) Quod ore súmpsimus, Dómine, pura mente capiámus, et de múnere temporáli fiat nobis remédium sempitérnum. !Tunc sacerdos ad sedem redire potest. Pro opportunitate sacrum silentium, per aliquod temporis spatium, servari, vel psalmus aut aliud canticum laudis aut hymnus proferri potest. { Deum coeli et coram ómnibus vivéntibus confitébimur ei: quia fecit nobíscum misericórdiam suam. } !Deinde, stans ad altare vel ad sedem, sacerdos, versus ad populum, iunctis manibus, dicit: v. Orémus. !Et omnes una cum sacerdote per aliquod temporis spatium in silentio orant, nisi silentium iam praecesserit. Deinde sacerdos, manibus extensis, dicit orationem post Communionem. Profíciat nobis ad salútem córporis et ánimae, Dómine Deus noster, huius sacraménti suscéptio, et sempitérnae sanctae Trinitátis eiusdémque indivíduae Unitátis conféssio. v. Per Christum Dominum nostrum O. Amen. # Ritus conclusionis !Sequuntur, si necessariae sint, breves annuntiationes ad populum. !Deinde fit dimissio. Sacerdos, versus ad populum, extendens manus, dicit: S. Dóminus vobíscum. O. Et cum spíritu tuo. !Sacerdos benedicit populum, dicens: v. Benedícat vos omnípotens Deus, Pater, et Fílius, + et Spíritus Sanctus. O. Amen. !Quibusdam diebus vel occasionibus, huic formulae benedictionis praemittitur, iuxta rubricas, alia formula benedictionis sollemnior, vel oratio super populum !Deinde diaconus, vel ipse sacerdos, manibus iunctis, versus ad populum dicit: v. Ite, missa est. O. Deo grátias. !Deinde sacerdos altare osculo de more veneratur, ut initio. Facta denique profunda inclinatione cum ministris, recedit. !Si qua actio liturgica immediate sequatur, ritus dimissionis omittuntur.