[Rank]
Sabbato Sancto;;Feria privilegiata Duplex I classis;;7

[Rule]
Full text
Prefatio=Pasch;

[Prelude]
!!Benedictio ignis
! Hora competenti tobaleis cooperiuntur~
! altaria, sed candelæ exstinctæ manent usque~
! ad principium Missæ. Interim excutitur~
! ignis de lapide, et ex eo accenduntur carbones.

! Celebrans induitur amictu, alba, cingulo,~
! stola et pluviali violacei coloris; ministri~
! sacri amictu, alba, cingulo, diaconus~
! stola et dalmatica, subdiaconus tunicella,~
! eiusdem coloris.

! (Sacerdos induitur amictu, alba, cingulo,~
! stola et pluviali violaceo, vel manet sine~
! casula.)

! Adstantibus ministris, seu ministrantibus~
! cum cruce, aqua benedicta et incenso,~
! sive ante portam, sive in aditu ecclesiæ, vel~
! intus eam, ubi scilicet populus ritum sacrum~
! melius sequi possit, celebrans benedicit~
! novum ignem, dicens:
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Deus, qui per Fílium tuum, angulárem scílicet lápidem, claritátis tuæ ignem fidélibus contulísti: prodúctum e sílice, nostris profutúrum úsibus, novum hunc ignem sanctí + fica: et concéde nobis, ita per hæc festa paschália cœléstibus desidériis inflammári; ut ad perpétuæ claritátis, puris méntibus, valeámus festa pertíngere. Per eúndem Christum Dóminum nostrum.
R. Amen.

! Deinde ignem ter aspergit, nihil dicens.

! Acolythus, seu unus ministrantium,~
! assumens de carbonibus benedictis, ponit~
! in thuribulo; celebrans vero ponit incensum~
! in thuribulo, benedicens illud more~
! solito, ignemque ter adolet incenso.
_
_
!! De benedictione cerei Paschalis
! Novo igne benedicto, acolythus, seu~
! unus ministrantium, portat cereum paschalem~
! in medium, ante celebrantem, qui cum~
! stilo, inter extrema foramina ad insertionem~
! granorum incensi destinata, incidit~
! crucem. Deinde facit super earn litteram~
! græcam Alpha, subtus vero litteram Omega,~
! et inter bracchia crucis quatuor numeros~
! exprimentes annum currentem, interim~
! dicens:
r. Christus heri et hódie, (incidit hastam erectam)
r. Princípium et Finis, (incidit hastam transversam)
r. Alpha (incidit supra hastam erectam litteram Α)
r. et Omega; (incidit subtus hastam erectam litteram Ω)
r. Ipsíus sunt témpora (incidit primum numerum anni currentis in angulo sinistro superiore crucis)
r. et sǽcula; (incidit secundum numerum anni currentis in angulo dextro superiore crucis)
r. Ipsi gloria et imperium (incidit tertium numerum anni currentis in angulo sinistro inferiore crucis)
r. per universa æternitátis sǽcula. Amen. (incidit quartum numerum anni currentis in angulo dextro inferiore crucis)
_
! Incisione crucis et aliorum signorum,~
! quæ coloribus vel alio modo antea præparari~
! possunt, peracta, diaconus, seu alius~
! ministranttiun, præbet celebranti grana incensi,~
! quæ idem celebrans, si non sunt benedicta~
! ter aspergit et ter adolet incenso,~
! nihil dicens. Deinde infigit quinque grana~
! in foramina, interim dicens:
r. Per sua sancta vúlnera
r. gloriósa
r. custódiat
r. et consérvet nos
r. Christus Dóminus. Amen.
_
! Tum diaconus, seu unus ministrantium,~
! porrigit celebranti parvam candelam,~
! de novo igne accensam, qua cereum accendit,~
! dicens:
v. Lumen Christi glorióse resurgéntis
Díssipet ténebras cordis et mentis.
! Mox, celebrans benedicit cereum accensum, dicens:
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Véniat, quǽsumus, omnípotens Deus, super hoc incénsum céreum larga tuæ bene + dictiónis infúsio: et hunc noctúrnum splendórem invisíbilis regenerátor, inténde; ut non solum sacrifícium, quod hac nocte litátum est, arcána lúminis tui admixtióne refúlgeat; sed in quocúmque loco ex hujus sanctificatiónis mystério aliquid fúerit deportátum, expúlsa diabólicæ fraudis nequítia, virtus tuæ majestátis assístat. Per Christum Dóminum nostrum.
R. Amen.
_
! Interim luminaria ecclesiæ exstinguuntur.
_
_
!! De solemni processione
! Tum celebrans iterum ponit incensum~
! in thuribulo; postea diaconus, depositis~
! paramentis violaceis, et indutus stola~
! et dalmatica albi coloris, accipit cereum~
! paschalem accensum, et ordinatur processio:~
! præcedit thuriferarius, sequitur subdiaconus~
! cum cruce, diaconus cum cereo accenso,~
! post eum statim celebrans, deinde~
! clerus per ordinem, et populus.

! (Tum sacerdos, depositis paramentis~
! violaceis, et indutus stola et dalmatica albi~
! coloris, iterum ponit incensum in thuribulo;~
! postea accipit cereum paschalem accensum,~
! et ordinatur processio: precedit thuriferarius,~
! sequitur crucifer, post eum statim sacerdos~
! cum cereo accenso, deinde ceteri ministrantes,~
! et populus.)

! Cum diaconus ingressus est ecclesiam,~
! stans, cantat solus:
V. Lumen Christi.
! cui omnes alii, prater subdiaconum et thuriferarium,~
! genuflectentes versus cereum benedictum,~
! respondent:
R. Deo grátias.
! Celebrans vero de cereo benedicto propriam~
! candelam accendit.

! Procedens ad medium ecclesiæ, ibi eodem~
! modo diaconus altius cantat
V. Lumen Christi.
! cui omnes, ut supra, genuflectentes,~
! respondent:
R. Deo grátias.
! Et de cereo benedicto accenduntur candelæ cleri.

! Tertio procedens ante altare, in medio~
! chori, rursum adhuc altius cantat:
V. Lumen Christi.
! cui tertio omnes, ut supra, genuflectentes, respondent:
R. Deo grátias.
! Et accenduntur candelæ: populi de cereo benedicto, et luminaria ecclesiæ.

! (Cum sacerdos ingressus est ecclesiam,~
! stans, cantat solus: Lumen Christi, cui omnes~
! alii, prater cruciferum et thuriferarium, genuflectentes~
! versus cereum benedictum, respondent:~
! Deo grátias. Tunc unus ex ministrantibus~
! de cereo benedicto candelam pro~
! sacerdote accendit.
! Procedens ad medium ecclesiæ, ibi eodem~
! modo sacerdos altius cantat: Lumen Christi,~
! cui omnes, ut supra, genuflectentes, respondent:~
! Deo grátias. Et de cereo benedicto~
! accenduntur candelæ ministrantium.
! Tertio procedens ante altare, in medio~
! chori, rursum adhuc altius cantat: Lumen~
! Christi, cui tertio omnes, ut supra genuflectentes,~
! respondent: Deo grátias. Et accenduntur~
! candelæ populi de cereo benedicto, et~
! luminaria ecclesiæ.)
_
_
!! De præconio paschali
! Tunc celebrans vadit ad locum suum~
! in choro, in latere Epistolæ; subdiaconus~
! cum cruce stat in latere Evangelii, contra~
! legile; clerus locum suum occupat in~
! scamnis.
! Diaconus deponit cereum paschalem in~
! medio chori, supra parvum sustentaculum,~
! et, postquam celebrans posuerit incensum~
! in thuribulo, accipiens librum, petit benedictionem,~
! dicens:
Iube, domne, benedícere.
! Et celebrans subiungit:
Dóminus sit in corde tuo, et in lábiis tuis, ut digne et competénter annúntiem suum paschále præcónium: in nómine Patris, et Fílii, + et Spíritus Sancti.
! Et diaconus respondet:
Amen.
_`
! (Sacerdos deponit cereum paschalem~
! in medio chori, supra parvum sustentaculum,~
! seque recipit ad abacum; crucifer stat in latere~
! Evangelii, contra legile; ceteri ministrantes~
! disponuntur hinc et inde.
! Sacerdos vero, postquam posuerit incensum~
! in thuribulo, accepto libro, dicit:~
! Iube, Dómine, benedícere. - Dóminus~
! sit in corde meo, et in lábiis meis: ut digne~
! et competénter annúntiem suum paschále~
! præcónium. Amen.)

! Postea diaconus vadit ad legile, strato~
! albo coopertum, et ponit super eo librum,~
! et incensat; deinde, circumiens cereum paschalem,~
! etiam illum thurificat.
! Tunc surgentibus omnibus, et stantibus,~
! ut fit ad Evangelium, diaconus cantat præconium~
! paschale, habens ante se cereum~
! paschalem, a dextris altare, a sinistris aulam~
! ecclesiæ. Dum canitur præconium paschale,~
! convenit, ut clerus et populus candelas~
! accensas gestent.

! (Postea sacerdos vadit ad legile, strato~
! albo coopertum, et ponit super eo librum, et~
! incensat; deinde, circumiens cereum paschalem,~
! etiam illum thurificat.
! Tunc surgentibus omnibus, et stantibus, ut~
! fit ad Evangelium, ipse sacerdos cantat vel~
! legit præconium paschale, habens ante se cereum~
! paschalem, a dextris altare, a sinistris~
! aulam ecclesiæ. Dum canitur præconium paschale,~
! convenit, ut clerus et populus candelas~
! accensas gestent.)

v. Exsúltet iam Angélica turba coelórum: exsúltent divína mystéria: et pro tanti Regis victória tuba ínsonet salutáris. Gáudeat et tellus tantis irradiáta fulgóribus: et ætérni Regis splendóre illustráta, totíus orbis se séntiat amisísse calíginem. Lætétur et mater Ecclésia, tanti lúminis adornáta fulgóribus: et magnis populórum vócibus hæc aula resúltet. Quaprópter astántes vos, fratres caríssimi, ad tam miram huius sancti lúminis claritátem, una mecum, quæso, Dei omnipoténtis misericórdiam invocáte. Ut, qui me non meis méritis intra Levitárum númerum dignatus est aggregáre: lúminis sui claritátem infúndens, Cérei huius laudem implére perfíciat. Per Dominum nostrum Jesum Christum, Fílium suum: qui cum eo vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti Deus: Per omnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.
V. Dóminus vobíscum.
R. Et cum Spíritu tuo.
V. Sursum corda.
R. Habémus ad Dóminum.
V. Grátias agámus Dómino Deo nostro.
R. Dignum et iustum est.
v. Vere dignum et iustum est, invísibilem Deum Patrem omnipoténtem Filiúmque eius unigénitum, Dominum nostrum Iesum Christum, toto cordis ac mentis afféctu et vocis ministério personáre. Qui pro nobis ætérno Patri Adæ débitum solvit: et véteris piáculi cautiónem pio cruóre detérsit. Hæc sunt enim festa paschália, in quibus verus ille Agnus occíditur, cuius sánguine postes fidelium consecrántur. Hæc nox est, in qua primum patres nostros, fílios Israël edúctos de Ægýpto, Mare Rubrum sicco vestígio transíre fecísti. Hæc ígitur nox est, quæ peccatórum ténebras colúmnæ illuminatióne purgávit. Hæc nox est, quæ hódie per univérsum mundum in Christo credéntes, a vítiis sǽculi et calígine peccatórum segregátos, reddit grátiæ, sóciat sanctitáti. Hæc nox est, in qua, destrúctis vínculis mortis, Christus ab ínferis victor ascéndit. Nihil enim nobis nasci prófuit, nisi rédimi profuísset. O mira circa nos tuæ pietátis dignátio! O inæstimábilis diléctio caritátis: ut servum redimeres, Fílium tradidísti! O certe necessárium Adæ peccátum, quod Christi morte delétum est! O felix culpa, quæ talem ac tantum méruit habére Redemptórem! O vere beáta nox, quæ sola méruit scire tempus et horam, in qua Christus ab ínferis resurréxit! Hæc nox est, de qua scriptum est: Et nox sicut dies illuminábitur: Et nox illuminátio mea in deliciis meis. Huius ígitur sanctificátio noctis fugat scélera, culpas lavat: et reddit innocéntiam lapsis et mæstis lætítiam. Fugat ódia, concórdiam parat et curvat impéria.

In huius ígitur noctis grátia, súscipe, sancte Pater, incénsi huius sacrifícium vespertínum: quod tibi in hac Cérei oblatióne solémni, per ministrórum manus de opéribus apum, sacrosáncta reddit Ecclésia. Sed iam colúmnæ huius præcónia nóvimus, quam in honórem Dei rútilans ignis accéndit. Qui licet sit divísus in partes, mutuáti tamen lúminis detriménta non novit. Alitur enim liquántibus ceris, quas in substántiam pretiósæ huius lámpadis apis mater edúxit. O vere beáta nox, quæ exspoliávit Ægýptios, ditávit Hebrǽos! Nox, in qua terrénis cæléstia, humánis divína iungúntur.

Orámus ergo te, Dómine: ut Céreus iste in honórem tui nóminis consecrátus, ad noctis huius calíginem destruéndam, indefíciens persevéret. Et in odórem suavitátis accéptus, supérnis lumináribus misceátur. Flammas eius lúcifer matutínus invéniat. Ille, inquam, lúcifer, qui nescit occásum. Ille, qui regréssus ab ínferis, humáno géneri serénus illúxit. Precámur ergo te, Dómine: ut nos fámulos tuos, omnémque clerum, et devotíssimum pópulum: una cum beatíssimo Papa nostro N., et Antístite nostro N., quiéte témporum concéssa, in his paschálibus gáudiis, assídua protectióne régere, gubernáre et conserváre digneris. Réspice étiam ad eos, qui nos in potestáte regunt, et, ineffábili pietátis et misericórdiæ tuæ múnere, dírige cogitatiónes eórum ad iustítiam et pacem, ut de terréna operositáte ad cæléstem pátriam pervéniant cum omni populo tuo. Per eúndem Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum: Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti Deus: per ómnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.
_
_
!! De lectionibus
! Post præconium paschale, diaconus,~
! depositis paramentis albis, assumit violacea,~
! et vadit ad celebrantem.

! (Post præconium paschale, sacerdos~
! deponit dalmaticam et stolam albi coloris,~
! et, indutus iterum stola et pluviali violaceis,~
! redit ad legile.)

! Postea leguntur lectiones, sine titulo,~
! nec in earum fine respondetur Deo gratias.~
! Leguntur vero a lectore, in medio chori,~
! ante cereum benedictum, ita quidem ut~
! lector habeat a dextris altare, a sinistris~
! aulam ecclesiæ. Celebrans et ministri, clerus~
! et populus, sedentes auscultant.

! (Postea leguntur lectiones, sine titulo,~
! nec in earum fine respondetur Deo gratias.~
! Leguntur vero a sacerdote, in medio chori,~
! ante cereum benedictum, ita quidem ut sacerdos~
! habeat a dextris altare, a sinistris~
! aulam ecclesiæ. Ministrantes et populus sedentes~
! auscultant.
! Si vero adsit clericus lector, omnia peraguntur,~
! ut supra.)

! In fine lectionis, vel post canticum,~
! dicuntur orationes hoc modo: omnes surgunt;~
! celebrans dicit Orémus, diaconus~
! Flectámus genua, et omnes, una cum ipso~
! celebrante, flexis genibus, per aliquod temporis~
! spatium in silentio orant; dicto a diacono~
! Leváte, omnes surgunt, et celebrans~
! dicit orationem, in tono feriali, et iunctis~
! manibus.

! (In fine lectionis, vel post canticum,~
! dicuntur orationes hoc modo: omnes surgunt;~
! sacerdos, stans ante legile, dicit: Orémus.~
! Flectámus genua, et omnes, una cum ipso sacerdote,~
! flexis genibus, per aliquod temporis~
! spatium in silentio orant; dicto a sacerdote~
! Leváte, omnes surgunt, et ipse dicit orationem,~
! in tono feriali, et iunctis manibus.)

! Leguntur vero quatuor sequentes lectiones,~
! cum suis canticis, et orationibus.

! Lectio prima
!Gen. 1:1-31; 2:1-2
In princípio creávit Deus cælum et terram. Terra áutem erat inánis et vácua, et ténebræ erant super fáciem abýssi: et Spíritus Dei ferebátur super aquas. Dixítque Deus: Fiat lux. Et facta est lux. Et vidit Deus lucem quod esset bona: et divísit lucem a ténebris. Appellavítque lucem Diem, et ténebras Noctem: factúmque est véspere et mane, dies unus. Dixit quoque Deus: Fiat firmaméntum in médio aquárum: et dívidat aquas ab aquis. Et fecit Deus firmaméntum, divisítque aquas quæ erant sub firmaménto, ab his quæ erant super firmaméntum. Et factum est ita. Vocávit Deus firmaméntum Cælum: et factum est véspere et mane, dies secúndus. Dixit vero Deus: Congregéntur aquæ, quæ sub cælo sunt, in locum unum: et appáreat árida. Et factum est ita. Et vocávit Deus aridam, Terram, congregationísque aquárum appellávit Mária. Et vidit Deus quod esset bonum. Et ait: Gérminet terra herbam viréntem, et faciéntem semen, et lignum pomíferum fáciens fructum iuxta genus suum, cuius semen in semetípso sit super terram. Et factum est ita. Et prótulit terra herbam viréntem, et faciéntem semen iuxta genus suum, lignúmque fáciens fructum, et habens unumquódque seméntem secúndum spéciem suam. Et vidit Deus quod esset bonum. Et factum est véspere et mane, dies tértius. Dixit áutem Deus: Fiant luminária in firmaménto cæli, et dívidant diem ac noctem, et sint in signa et témpora, et dies et annos: ut lúminent terram. Et factum est ita. Fecítque Deus duo luminária magna: luminária maius, ut præésset diéi, et lumináre minus, ut præésset nocti: et stellas. Et pósuit eas in firmaménto cæli, ut lucérent super terram, et præéssent diéi ac nocti, et divíderent lucem ac ténebras. Et vidit Deus quod esset bonum. Et factum est véspere et mane, dies quartus. Dixit étiam Deus: Prodúcant aquæ réptile ánimæ vivéntis, et volátile super terram sub firmaménto cæli. Creavítque Deus cete grándia, et omnem ánimam vivéntem atque motábilem, quam prodúxerant aquæ in spécies suas, et omne volátile secúndum genus suum. Et vidit Deus quod esset bonum. Benedixítque eis, dicens: Créscite, et multiplicámini, et repléte aquas maris: avésque multiplicéntur super terram. Et factum est véspere et mane, dies quintus. Dixit quoque Deus: Prodúcat terra ánimam vivéntem in génere suo: iuménta, et reptília, et béstias terræ secúndum spécies suas. Factúmque est ita. Et fecit Deus quod esset bonum, et ait: Faciámus hóminem ad imáginem et similitúdinem nostram: et præsit píscibus maris, et volatílibus cæli, et béstiis, universáeque terræ, omníque réptili quod movétur in terra. Et creávit Deus hóminem ad imáginem suam: ad imáginem Dei creávit illum, másculum et féminam creávit eos. Benedixítque illis Deus, et ait: Créscite et multiplicámini, et repléte terram, et subjícite eam, et dominámini píscibus maris, et volatílibus cæli, et univérsis animántibus, quæ movéntur super terram. Dixítque Deus: Ecce dedi vobis omnem herbam afferéntem semen super terram, et univérsa ligna quæ habent in semetípsis seméntum géneris sui, ut sint vobis in escam: et cunctis animántibus terræ, omníque vólucri cæli, et univérsis, quæ movéntur in terra, et in quibus est ánima vivens, ut hábeant ad vescéndum. Et factum est ita. Vidítque Deus cuncta quæ fécerat: et erant valde bona. Et factum est véspere et mane, dies sextus. Igitur perfécti sunt cæli et terra, et omnis ornátus eórum. Complevítque Deus die séptimo opus suum quod fécerat: et requiévit die séptimo ab univérso ópere quod patrárat.
_`
v. Orémus.
V. Flectámus génua.
R. Leváte.
Deus, qui mirabíliter creásti hóminem, et mirabílius redemísti: da nobis, quǽsumus, contra oblectaménta peccáti, mentis ratióne persístere; ut mereámur ad ætérna gáudia perveníre.
$Per Dominum
_
_
! Lectio secunda
!Exod 14:24-31; 15:1
In diébus illis: Factum est in vigília matutína, et ecce respíciens Dóminus super castra Ægyptiórum per colúmnam ignis et nubis, interfécit exércitum eórum: et subvértit rotas cúrruum, ferebantúrque in profúndum. Dixérunt ergo Ægýptii: Fugiámus Israëlem: Dóminus enim pugnat pro eis contra nos. Et ait Dóminus ad Móysen: Exténde manum tuam super mare, ut revertántur aquæ ad Ægýptios super currus et équites eórum. Cumque extendísset Móyses manum contra mare, revérsum est primo dilúculo ad priórem locum: fugientibúsque Ægýptiis occurrérunt aquæ, et invólvit eos Dóminus in médiis flúctibus. Reversáeque sunt aquæ, et operuérunt currus et équites cuncti exércitus Pharaónis, qui sequéntes ingréssi fúerant mare: nec unus quidem supérfuit ex eis. Fílii áutem Israël perrexérunt per médium sicci maris, et aquæ eis erant quasi pro muro a dextris et a sinístris: liberavítque Dóminus in die illa Israël de manu Ægyptiórum. Et vidérunt Ægýptios mórtuos super littus maris, et manum magnam. quam exercúerat Dóminus contra eos: timuítque pópulus Dóminum, et credidérunt Dómino, et Móysi servo eius. Tunc cécinit Móyses, et fílii Israël carmen hoc Dómino, et dixérunt:
_`
! Canticum
!Exod 15:1-2
Cantémus Dómino: glorióse enim honorificátus est: equum et ascensórum proiécit in mare: adiútor, et protéctor factus est mihi in salútem.
V. Hic Deus meus, et honorificábo eum: Deus patris mei, et exaltábo eum.
V. Dóminus cónterens bella: Dóminus nomen est illi.
_`
v. Orémus.
V. Flectámus génua.
R. Leváte.
Deus, cuius antíqua mirácula étiam nostris sǽculis coruscáre sentímus: dum quod uni pópulo, a persecutióne Ægyptíaca liberándo, déxteræ tuæ poténtia contulísti, id in salútem géntium per aquam regeneratiónis operáris: præsta; ut in Abrahæ fílios, et in Israelíticam dignitátem, totíus mundi tránseat plenitúdo.
$Per Dominum
_
_
! Lectio tertia
!Isa 4:2-6
In die illa erit germen Dómini in magnificéntia, et glória, et fructus terræ sublímis, et exultátio his, qui salváti fúerint de Israël. Et erit: Omnis qui relíctus fúerit in Sion, et resíduus in Ierúsalem, sanctus vocábitur, omnis qui scriptus est in vita in Ierúsalem. Si ablúerit Dóminus sordes filiárum Sion, et sánguinem Ierúsalem láverit de médio eius, in spíritu iudícii, et spíritu ardóris. Et creábit Dóminus super omnem locum montis Sion, et ubi invocátus est, nubem per diem, et fumum, et splendórem ignis flammántis in nocte: super omnem enim glóriam protéctio. Et tabernáculum erit in umbráculum diéi ab æstu, et in securitátem, et absconsiónem a túrbine, et a plúvia.
_`
! Canticum
!Isa 5:1-2
Vínea facta est dilécto in cornu, in loco úberi.
V. Et macériam circúmdedit, et circumfodit: et plantávit víneam Sorec: et ædificávit turrim in médio eius.
V. Et tórcular fodit in ea: vínea enim Dómini Sábaoth, domus Israël est.
_`
v. Orémus.
V. Flectámus génua.
R. Leváte.
Deus, qui in ómnibus Ecclésiæ tuæ fíliis sanctórum prophetárum voce manifestásti, in omni loco dominatiónis tuæ, satórem te bonórum séminum, et electórum pálmitum esse cultórem: tríbue pópulis tuis, qui et vineárum apud te nómine censéntur, et ségetum; ut, spinárum et tribulórum squalóre resecáto, digna efficiántur fruge fecúndi.
$Per Dominum
_
_
! Lectio quarta
!Deut 31:22-30
In diébus illis: Scripsit ergo Móyses cánticum et dócuit fílios Israël. Præcepítque Dóminus Iósue fílio Nun et ait: Confortáre, et esto robústus: tu enim introdúces fílios Israël in terram, quam pollícitus sum, et ego ero tecum. Postquam ergo scripsit Moses verba legis huius in volúmine, atque conplévit: præcépit Levítis, qui portábant arcam fœ́deris Dómini dicens: Tóllite librum istum, et pónite eum in látere arcæ fœ́deris Dómini Dei vestri: ut sit ibi contra te in testimónium. Ego enim scio contentiónem tuam, et cervícem tuam duríssimam. Adhuc vivénte me, et ingrediénte vobíscum, semper contentióse egístis contra Dóminum: quanto magis cum mórtuus fúero? Congregáte ad me omnes maióres natu per tribus vestras, atque doctóres, et loquar audiéntibus eis sermónes istos, et invocábo contra eos cælum et terram. Novi enim quod post mortem meam iníque agétis, et declinábitis cito de via, quam præcépi vobis: et occúrrent vobis mala in extrémo témpore, quando fecéritis malum in conspéctu Dómini, ut irritétis eum per ópera mánuum vestrárum. Locútus est ergo Móyses, audiénte univérso cœtu Israël, verba cárminis huius, et ad finem usque conplévit:
_`
! Canticum
!Deut. 32:1-4
Atténde, cælum, et loquar: et áudiat terra verba ex ore meo.
V. Exspectétur sicut plúvia elóquium meum: et descéndant sicut ros verba mea, sicut imber super grámina.
V. Et sicut nix super fænum: quia nomen Dómini invocábo.
V. Date magnitúdinem Deo nostro: Deus, vera ópera eius, et omnes viæ eius iudícia.
V. Deus fidélis, in quo non est iníquitas: iustus et sanctus Dóminus.
_`
v. Orémus.
V. Flectámus génua.
R. Leváte.
Deus, celsitúdo humílium et fortitúdo rectórum, qui per sanctum Móysen púerum tuum, ita erudíre pópulum tuum sacri cárminis tui decantatióne voluísti, ut illa legis iterátio fíeret étiam nostra diréctio: excíta in omnem iustificatárum géntium plenitúdinem poténtiam tuam, et da lætítiam, mitigándo terrórem; ut, ómnium peccátis tua remissióne delétis, quod denuntiátum est in ultiónem, tránseat in salútem.
$Per Dominum
_
_
!! De prima parte Litaniarum
! His expletis, a duobus cantoribus, in medio chori genuflexis, cantantur~
! Litaniæ Sanctorum (quin tamen duplicentur) usque ad invocationem~
! Propitius esto, omnibus genuflexis et respondentibus.

! (His expletis, a duobus cantoribus, seu, his deficientibus, ab ipso~
! sacerdote, genuflexo in infimo gradu altaris, a latere Epistolæ,~
! cantantur Litaniæ Sanctorum (quin tamen duplicentur) usque ad~
! invocationem Propitius esto, omnibus genuflexis et respondentibus.)
V. Kýrie eléison.
R. Kýrie eléison.
V. Christe eléison.
R. Christe eléison.
V. Kýrie eléison.
R. Kýrie eléison.
V. Pater de cǽlis, Deus. R. Miserére nobis.
V. Fili Redémptor mundi, Deus. R. Miserére nobis.
V. Spíritus Sancte, Deus. R. Miserére nobis.
V. Sancta Trínitas, unus Deus. R. Miserére nobis.
V. Sancta María. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Dei Génetrix. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Virgo vírginum. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Míchaël. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Gábriel. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Ráphaël. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancti Angeli et Archángeli. R. Oráte pro nobis.
V. Omnes sancti beatórum Spirítuum órdines. R. Oráte pro nobis.
_
V. Sancte Ioánnes Baptísta. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Ioseph. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancte Patriárchæ et Prophétæ. R. Oráte pro nobis.
_
V. Sancte Petre. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Paule. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Andréa. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Ioánnes. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancti Apóstoli et Evangelístæ. R. Oráte pro nobis.
V. Omnes sancti Discípuli Dómini. R. Oráte pro nobis.
_
V. Sancte Stéphane. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Laurénti. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Vincénti. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancti Mártyres. R. Oráte pro nobis.
V. Sancte Silvéster. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Gregóri. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Augustíne. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancti Pontífices et Confessóres. R. Oráte pro nobis.
V. Omnes sancti Doctóres. R. Oráte pro nobis.
_
V. Sancte Antóni. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Benedícte. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Domínice. R. Ora pro nobis.
V. Sancte Francísce. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sancti Sacerdótes et Levítæ. R. Oráte pro nobis.
V. Omnes sancti Mónachi et Eremítæ. R. Oráte pro nobis.
_
V. Sancta María Magdaléna. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Agnes. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Cæcília. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Agatha. R. Ora pro nobis.
V. Sancta Anastásia. R. Ora pro nobis.
V. Omnes sanctæ Vírgines et Víduæ. R. Oráte pro nobis.
V. Omnes Sancti et Sanctæ Dei. R. Intercédite pro nobis.
! Postea, si ecclesia habet fontem baptismalem, ritus prosequitur ut~
! infra.
_
_
!! De benedictione aquæ baptismalis
! Dum cantantur Litaniæ Sanctorum, vas aquæ baptismalis benedicendæ, et~
! cetera omnia quæ ad benedictionem requiruntur, præparantur in medio~
! chori, versus latus Epistolæ, in conspectu fidelium. Vas aquæ~
! benedicendæ convenienter ornari decet.

! In benedicenda aqua baptismali celebrans, stans coram populo, ante~
! se habeat vas aquæ baptismalis benedicendæ, a dextris cereum~
! benedictum, a sinistris alium subdiaconum, vel clericum, seu~
! ministrantem, stantem cum cruce.  Celebrans, iunctis manibus, in tono~
! feriali dicit:
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Omnípotens sempitérne Deus, adésto magnæ pietátis tuæ mystériis, adésto sacraméntis: et ad recreándos novos pópulos, quos tibi fons baptismátis párturit, spíritum adoptiónis emítte ; ut, quod nostræ humilitátis geréndum est ministério, virtútis tuæ impleátur efféctu. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum: Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti Deus:
! Elevans vocem in modum præfationis, prosequitur iunctis manibus:
v. Per ómnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.
V. Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
V. Sursum corda.
R. Habémus ad Dóminum.
V. Grátias agámus Dómino Deo nostro.
R. Dignum et iustum est.
v. Vere dignum et iustum est, æquum et salutare, nos tibi semper et ubique gratias agere, Domine, sancte Pater, omnipotens æterne Deus: qui invisibili potentia, sacramentorum tuorum mirabiliter operaris effectum: et licet nos tantis mysteriis exsequendis simus indigni: tu tamen gratiæ tuæ dona non deserens, etiam ad nostras preces aures tuæ pietatis inclinas. Deus, cuius Spiritus super aquas inter ipsa munda primordia ferebatur: ut iam tunc virtutem sanctificationis, aquarum natura conciperet. Deus, qui nocentis mundi crimina per aquas abluens, regenerationis speciem in ipsa diluvii effusione signasti: ut, unius eiusdemque elementi mysterio, et finis esset vitiis, et origo virtutibus. Respice, Domine, in faciem Ecclesiæ tuæ, et multiplica in ea regenerationes tuas, qui gratiæ tuæ affluentis impetu lætificas civitatem tuam: fontemque baptismatis aperis toto orbe terrarum gentibus innovandis: ut, tuæ maiestatis imperio, sumat Unigeniti tui gratiam de Spiritu Sancto.

! Hic celebrans in modum crucis aquam dividit manu extensa,~
! quam statim linteo extergit, dicens:

v. Qui hanc aquam, regenerándis homínibus præparátam, arcána sui núminis admixtióne fecúndet: ut, sanctificatióne concépta, ab immaculáto divíni fontis útero, in novam renáta creatúram, progénies cæléstis emérgat: et quos aut sexus in córpore, aut ætas discérnit in témpore, omnes in unam páriat grátia mater infántiam. Procul ergo hinc, iubénte te, Dómine, omnis spíritus immúndus abscédat: procul tota nequítia diabólicæ fráudis absístat. Nihil hoc loci hábeat contráriæ virtútis admíxtio: non insidiándo circúmvolet: non laténdo subrépat: non inficiéndo corrúmpat.

! Aquam manu tangit.

v. Sit hæc sancta et ínnocens creatúra, líbera ab omni impugnatóris incúrsu, et totíus nequítiæ purgáta discéssu. Sit fons vivus, aqua regénerans, unda puríficans: ut omnes hoc lavácro salutífero diluéndi, operánte in eis Spíritu Sancto, perféctæ purgatiónis indulgéntiam consequántur.

! Facit crucem super aquam, dicens:

v. Unde benedíco te, creatúra aquæ, per Deum + vivum, per Deum + verum, per Deum + sanctum: per Deum, qui te, in princípio, verbo separávit ab árida: cuius Spíritus super te ferebátur.

! Hic manu aquam dividit, et effundit eam versus quatuor mundi partes, dicens:

v. Qui te paradísi fonte manáre fecit, et in quátuor flumínibus totam terram rigáre præcépit. Qui te in desérto amáram, suavitáte índita, fecit esse potábilem, et sitiénti pópulo de petra prodúxit. Bene + dico te et per Iesum Christum Fílium eius únicum, Dóminum nostrum: qui te in Cana Galilææ signo admirábili, sua poténtia convértit in vinum. Qui pédibus super te ambulávit: et a Ioánne in Iordáne in te baptizátus est. Qui te una cum sánguine de látere suo prodúxit: et discípulis suis iussit, ut credéntes baptizaréntur in te, dicens: Ite, docéte omnes gentes, baptizántes eos in nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.

! Mutat vocem, et prosequitur recto tono:

Hæc nobis præcépta servántibus tu, Deus omnípotens, clemens adésto: tu benígnus aspíra.

! Halat ter in aquam in modum crucis, dicens:

v. Tu has símplices aquas tuo ore benedícito: ut præter naturálem emundatiónem, quam lavándis possunt adhibére corpóribus, sint étiam purificándis méntibus efficáces.

! Hic celebrans paululum demittit cereum in aquam: et resumens tonum præfationis, dicit:

v. Descéndat in hanc plenitúdinem fontis virtus Spíritus Sancti.

! Deinde extractum cereum de aqua, iterum profundius mergit, aliquanto~
! altius repetens:

v. Descéndat in hanc plenitúdinem fontis virtus Spíritus Sancti.

! Postea cereum rursus de aqua~
! extractum, tertio immergens usque ad fundum, altiori adhuc voce repetit:

v. Descéndat in hanc plenitúdinem fontis virtus Spíritus Sancti.

! Descendat, ut supra. Et deinde sufflans ter in aquam, secundum hanc~
! figuram Ψ, prosequitur:

v. Totámque huius aquæ substántiam, regenerándi fecúndet efféctu.
v. Totámque huius aquæ substántiam, regenerándi fecúndet efféctu.
v. Totámque huius aquæ substántiam, regenerándi fecúndet efféctu.

! Hic tollitur cereus de aqua, et prosequitur:

v. Hic ómnium peccatórum máculæ deleántur: hic natúra ad imáginem tuam cóndita, et ad honórem sui reformáta princípii, conctis vetustátis squalóribus emundétur: ut omnis homo, sacraméntum hoc regeneratiónis ingréssus, in veræ innocéntiæ novam infántium renascátur.

! Sequentia dicit legendo:

Per Dóminum nostrum Iesum Christum Fílium tuum: qui ventúrus est iudicáre vivos et mórtuos, et sǽculum per ignem. R. Amen.
_
_
! Deinde aliquis clericus, vel ministrans, accipit in vase aliquo de eadem~
! aqua, ad aspergendum populum post renovationem promissionum Baptismatis,~
! ut infra, dicetur, et ad aspergendum in domibus et aliis locis.

! His peractis, celebrans, qui benedicit aquam, infundit de oleo~
! catechumenorum in eam in modum crucis, intellegibili voce dicens:
v. Sanctificétur + et fecundétur fons iste Oleo salútis renascéntibus ex eo, in vitam ætérnam.
R. Amen.
_
! Deinde infundit de chrismate, modo quo supra, dicens:
v. Infúsio Chrísmatis Dómini nostri Iesu Christi, et Spíritus Sancti Parácliti, fiat in nómine santæ Trinitátis.
R. Amen.
_
! Postea accipit ambas ampullas dicti olei sancti, et chrismatis,~
! et de utroque simul in modum crucis infundendo, dicit:
v. Commíxtio Chrísmatis sanctificatiónis, et Olei unctiónis, et aquæ baptísmatis, páriter fiat in nómine Pa + tris, et Fí + lii, et Spíritus + Sancti.
R. Amen.
_
! Tunc miscet ipsum oleum cum aqua. Si aderunt baptizandi, eos baptizet~
! more consueto. Sed, præsertim si plures sint, permittitur cæremonias~
! Ritualis romani, quæ ipsam Baptismi collationem præcedunt, id est, in~
! Baptismate infantium usque ad verba Credis in Deum (Rituale romanum,~
! tit. II, cap. II, n. 17), et in Baptismate adultorum usque ad verba Quis~
! vocaris? (Rituale romanum, tit. II, cap. IV, n. 37), eodem mane, tempore~
! opportuno, præmittere.

! Benedictione peracta, aqua baptismalis defertur processionaliter ad~
! fontem, hoc modo: præcedit thuriferarius, sequitur alius subdiaconus,~
! vel clericus, cum cruce, et clerus; deinde diaconus cum vase aquæ~
! baptismalis, nisi conveniat ipsum ab acolythis portari, et celebrans;~
! cereus vero paschalis remanet in suo loco; et interim cantatur sequens

! Canticum
!Ps 41:2-4
v. Sicut cervus desíderat ad fontes aquárum: ita desíderat ánima mea ad te, Deus.
V. Sitívit ánima mea ad Deum vivum, quando véniam, et apparébo ante fáciem Dei?
V. Fuérunt mihi lácrymæ meæ panes die ac nocte, dum dícitur mihi per síngulos dies: Ubi est Deus tuus?
! Aqua baptismali in fontem immissa, celebrans, manibus iunctis et in tono feriali, dicit:
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Omnípotens sempitérne Deus, réspice propítius ad devotiónem pópuli renascéntis, qui sicut cervus, aquárum tuárum éxpetit fontem: et concéde propítius; ut fídei ipsíus sitis, baptísmatis mystério, ánimam corpúsque sanctíficet. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.
! Et incensat fontem.

! Tunc redeunt omnes in silentio in chorum, et datur initium renovationi~
! promissionum Baptismatis.

! (Benedictione peracta, aqua baptismalis defertur processionaliter~
! ad fontem, hoc modo: præcedit thuriferarius, sequuntur crucifer et~
! ministrantes; deinde unus vel plures ministrantium, qui vas aquæ~
! baptismalis gestant, et sacerdos; cereus vero paschalis remanet in suo~
! loco. Cetera fiunt ut supra.)

! Sicubi vero baptisterium exstat ab ecclesia separatum, et~
! præferatur benedictionem aquæ baptismalis in ipso baptisterio fieri,~
! post invocationem Sancta Trínitas, unus Deus, miserere nobis,~
! descenditur ad fontem hoc modo: præcedit clericus cum cereo benedicto,~
! sequitur alius subdiaconus cum cruce, vel crucifer, medius inter~
! acolythos cum candelabris accensis, deinde clerus per ordinem, demum~
! celebrans cum ministris sacris. Cantores vero et populus remanent in~
! locis suis, et prosequuntur cantum Litaniarum, repetitis, si opus est,~
! invocationibus inde a Sancta María, ora pro nobis.  Benedictio aquæ~
! baptismalis fit ut supra, his tantum mutatis: dum pergitur ad fontem,~
! cantatur canticum Sicut cervus, et celebrans, antequam intret ad~
! benedictionem fontis, dicit orationem Omnípotens sempitérne Deus,~
! respice propitius; postea procedit ad benedictionem fontis.~
! Benedictione peracta, omnes redeunt in silentio in ecclesiam,~
! et datur initium renovationi promissionum Baptismatis.
_
_
!! De renovatione promissionum baptismatis
! Completa benedictione aquæ baptismalis, eiusque translatione ad fontem,~
! vel, ubi benedictio locum non habuerit, post absolutam primam partem~
! Litaniarum, proceditur ad renovationem promissionum Baptismatis, qua~
! perdurante convenit, ut clerus et populus candelas accensas gestent.

! Celebrans, depositis paramentis violaceis, assumit stolam et~
! pluviale albi coloris; deinde, imposito thure, et facta incensatione~
! cerei, stans iuxta illum, facie versus ad populum, vel ex ambone seu~
! pulpito, incipit, ut sequitur:

v. Hac sacratíssima nocte, fratres caríssimi, sancta Mater Ecclésia, recólens Dómini nostri Iesu Christi mortem ei sepultúram, eum redamándo vígilat; et, célebrans eiúsdem gloriósam resurrectiónem, lætabúnda gáudet.

v. Quóniam vero, ut docet Apóstolus, consepúlti sumus cum Christo per baptísmum in mortem, quómodo Christus resurréxit a mórtuis, ita et nos in novitáte vitæ opórtet ambuláre; sciéntes, véterem hóminem nostrum simul cum Christo crucifíxum esse, ut ultra non serviámus peccáto. Existimémus ergo nos mórtuos quidem esse peccáto, vivéntis áutem Deo in Christo Iesu Dómino nostro.

v. Quaprópter, fratres caríssimi, quadragesimáli exercitatióne absolúta, sancti baptísmatis promissiónis renovémus, quibus olim sátanæ et opéribus eius, sicut et mundo, qui inimícus est Dei, abrenuntiávimus, et Deo in sancta Ecclésia cathólica fidéliter servíre promísimus.

Itaque:
S. Abrenuntiátis Sátanæ?
O. Abrenuntiámus.
S. Et ómnibus opéribus eius?
O. Abrenuntiámus.
S. Et ómnibus pompis eius?
O. Abrenuntiámus.
S. Créditis in Deum, Patrem omnipoténtem, Creatórem cœli et terræ?
O. Crédimus.
S. Créditis in Iesum Christum, Fílium eius únicum, Dóminum nostrum, natum et passum?
O. Crédimus.
S. Créditis et in Spíritum Sanctum, sanctam Ecclésiam cathólicam, Sanctórum communiónem, remissiónem peccatórem, carnis resurrectiónem, et vitam ætérnam?
O. Crédimus.
S. Nunc áutem una simul Deum precémur, sicut Dóminus noster Iesus Christus oráre nos dócuit:
O. Pater noster, qui es in cœlis, sanctificétur nomen tuum. Advéniat regnum tuum. Fiat volúntas tua, sicut in cœlo et in terra. Panem nostrum quotidiánum da nobis hódie, et dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris. Et ne nos indúcas in tentatiónem, sed líbera nos a malo.
S. Et Deus omnípotens, Pater Dómini nostri Iesu Christi, qui nos regenerávit ex aqua et Spíritu Sancto, quique nobis dedit remissiónem peccatórum, ipse nos custódiat grátia sua in eódem Christo Iesu Dómino nostro in vitam ætérnam.
O. Amen.
_
! Et aspergit populum aqua benedicta, extracta, ut supra dictum est,~
! in benedictione aquæ baptismalis; vel, ubi benedictio aquæ~
! baptismalis locum non habet, aqua benedicta «ordinaria».

! Hæc allocutio et renovatio promissionum Baptismatis fieri potest,~
! ubique locorum, lingua vernacula; versione tamen ab Ordinario loci~
! approbata.
_
_
!! De altera parte Litaniarum

! Renovatione promissionum Baptismatis peracta, cantores, seu ipse~
! sacerdos, incipiunt alteram partem Litaniarum, inde ab invocatione~
! Propitius esto, usque ad finem, omnibus genuflexis et respondentibus.~
! Si in hac sacra Vigilia paschali Ordines conferantur, consueta~
! ordinandorum prostrati et benedictio peragitur, dum hæc altera pars~
! Litaniarum decantatur.

! Celebrans vero et ministri, accedentes ad sacristiam, induuntur~
! paramentis albi coloris pro Missa solemniter celebranda.

! (Sacerdos vero et ministrantes accedunt ad sacristiam, ubi sacerdos~
! induitur paramentis albi coloris, ministrantes vero sumunt vestes~
! festivas, pro Missa cantata.  Vel si, cantoribus deficientibus, ipse~
! sacerdos Litanias Sanctorum decantare debeat, his ab solutis, ad~
! sacristiam accedat, cum ministrantibus, ad paramenta sumenda pro Missa~
! cant at a, ut supra dictum est.)

! Interim cereus paschalis reponitur in candelabro suo, in latere~
! Evangelii, et altare paratur pro Missa solemni, luminaribus accensis et~
! floribus.

V. Propítius esto. R. Parce nobis, Dómine.
V. Propítius esto. R. Exaudi nos, Dómine.
V. Ab omni malo. R. Líbera nos, Dómine.
V. Ab omni peccáto. R. Líbera nos, Dómine.
V. A morte perpétua. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per mystérium sanctæ Incarnatiónis tuæ. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per advéntum tuum. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per nativitátem tuum. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per baptísmum et sanctum ieiúnium tuum. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per crucem et passiónem tuam. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per mortem et sepultúram tuam. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per sanctam resurrectiónem tuam. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per admirábilem ascensiónem tuam. R. Líbera nos, Dómine.
V. Per advéntum Spíritus Sancti Parácliti. R. Líbera nos, Dómine.
V. In die iudícii. R. Líbera nos, Dómine.
_
V. Peccatóres. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut nobis parcas. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut Ecclésiam tuam sanctam régere et conserváre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut domnum apostólicum et omnes ecclesiásticos órdines in sancta religióne conserváre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut inimícos sanctæ Ecclésiæ humiliáre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut régibus et princípibus christiánis, pacem et veram concórdiam donáre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut nosmetípsos in tuo sancto servítio confortáre et conserváre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut ómnibus benefactóribus nostris sempitérna bona retríbuas. R. Te rogámus, audi nos
V. Ut fructus terræ dare et conserváre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut ómnibus fidélibus defúnctis réquiem ætérnam donáre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
V. Ut nos exaudíre dignéris. R. Te rogámus, audi nos.
_
V. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi. R. Parce nobis, Dómine.
V. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi. R. Exaudi nos, Dómine.
V. Agnus Dei, qui tollis peccáta mundi. R. Miserére nobis.
V. Christe, audi nos.
R. Christe, exáudi nos.
_
_
!! De Missa solemni Vigiliæ paschalis
! Celebratio solius Missæ Vigiliæ paschalis sine cæremoniis~
! præcedentibus interdicitur.

! Sacra Communio fidelibus dari potest tantummodo inter Missarum solemnia,~
! vel continuo ac statim ab iis expletis; exceptis iis, qui in periculo~
! mortis sunt constituti.

! In fine Litaniarum, cantores solemniter incipiunt Kyrie, eléison, ut in~
! Missa moris est. Interim celebrans cum ministris, in paramentis albis,~
! seu cum ministrantibus, accedit ad altare, et, facta ei debita~
! reverentia, omissis psalmo Iudica me, Deus, et confessione, statim~
! ascendens, osculatur illud in medio, et incensat more solito.

! Celebrans benedicit, dicens:
v. Ab illo bene + dicáris, in cujus honore cremáberis. Amen.
_
_
!!Kyrie
S. Kýrie, eléison.
M. Kýrie, eléison.
S. Kýrie, eléison.
M. Christe, eléison.
S. Christe, eléison.
M. Christe, eléison.
S. Kýrie, eléison.
M. Kýrie, eléison.
S. Kýrie, eléison.
_
_
!!Gloria
! Finitis a choro Kyrie, eléison, celebrans incipit solemniter Glória~
! in excelsis, et pulsantur campanæ ac discooperiuntur imagines.

! Pulsatio campanarum hoc modo fiat:

! In locis, in quibus una tantum habetur ecclesia, campanæ pulsentur~
! hora, qua dicti hymni incipit cantus.

! In locis autem, ubi plures ecclesiæ exstant, sive in omnibus eodem~
! tempore sacræ cæremoniæ peragantur, sive tempore diverso, campanæ~
! omnium ecclesiarum eiusdem loci pulsentur una cum campanis ecclesiæ~
! cathedralis, vel matricis aut principalis. In dubio quænam ecclesia in~
! loco sit matrix aut principalis, adeatur Ordinarius loci.

Glória in excelsis Deo Et in terra pax homínibus bonæ voluntátis. Laudámus te. Benedícimus te. Adorámus te. Glorificámus te. Grátias ágimus tibi propter magnam glóriam tuam. Dómine Deus, Rex coeléstis, Deus Pater omnípotens. Dómine Fili unigénite, Jesu Christe. Dómine Deus, Agnus Dei, Fílius Patris. Qui tollis peccáta mundi, miserére nobis. Qui tollis peccáta mundi, súscipe deprecatiónem nostram. Qui sedes ad déxteram Patris, miserére nobis. Quóniam tu solus Sanctus. Tu solus Dóminus. Tu solus Altíssimus, Jesu Christe. Cum Sancto Spíritu + in glória Dei Patris. Amen.
_
_
!!Oratio
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Deus, qui hanc sacratíssimam noctem gloria domínicæ Resurrectiónis illústras: consérva in nova famíliæ tuæ progénie adoptiónis spíritum, quem dedísti; ut, córpore et mente renováti, puram tibi exhíbeant servitútem.
$Per eundem
_
_
!! Epistola
Lectio Epistolæ beati Pauli apostoli ad Colossenses.
!Col 3:1-4
Fratres: si consurrexístis cum Christo, quæ sursum sunt quǽrite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens: quæ sursum sunt sápite, non quæ super terram. Mórtui enim estis, et vita vestra est abscóndita cum Christo in Deo. Cum Christus apparúerit, vita vestra: tunc et vos apparébitis cum ipso in glória.
$Deo gratias
_
_
! Finita Epistola, celebrans incipit:
S. Allelúia.
! Et totum decantat ter, elevando vocem gradatim: et omnes~
! post quamlibet vicem, in eodem tono, repetunt illud idem:
C. Allelúia.
_`
S. Allelúia.
C. Allelúia.
_`
S. Allelúia.
C. Allelúia.
_`
! Postea cantores prosequuntur:
! Ps. 117, 1
V. Confitémini Dómino, quóniam bonus: quóniam in sǽculum misericórdia eius.
! Deinde dicitur
!Ps. 116
V. Laudáte Dominum omnes gentes: et collaudáte eum, omnes pópuli.
V. Quóniam confirmáta est super nos misericórdia eius: et véritas Dómini manet in ætérnum.
_
_
!! Evangelium
! Ad Evangelium non portantur luminaria, sed tantum incensum: petitur benedictio, et alia fiunt de more.
! His finitis, si est Missa sollemnis, Diaconus deponit librum Evangeliorum super medium Altaris, et Celebrans benedicit incensum, ut supra: deinde Diaconus genuflexus ante Altare, manibus junctis, dicit:
v. Munda cor meum ac labia mea, omnípotens Deus, qui labia Isaíæ Prophétæ cálculo mundásti igníto: ita me tua grata miseratióne dignáre mundáre, ut sanctum Evangélium tuum digne váleam nuntiáre. Per Christum, Dóminum nostrum. Amen.
! Postea accipit librum de Altari, et rursus genuflexus petit benedictionem a Sacerdote, dicens:
D. Jube, domne, benedicere.
! Sacerdos respondet:
S. Dóminus sit in corde tuo et in lábiis tuis: ut digne et cpmpeténter annúnties Evangélium suum: In nómine Patris, et Fílii, + et Spíritus Sancti. Amen.
! Et, accepta benedictione, osculatur manum Celebrantis: et cum aliis Ministris, incenso et luminaribus accedens ad locum Evangelii, stans junctis manibus, dicit:
V. Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
! Et pronuntians: Sequéntia sancti Evangélii secúndum N., sive Inítium, pollice dexteræ manus signat librum in principio Evangelii, quod est lecturus, deinde seipsum in fronte, ore et pectore: et dum Ministri respondent Glória tibi, Dómine, incensat ter librum, postea prosequitur Evangelium junctis manibus. Quo finito, Subdiaconus defert librum Sacerdoti, qui osculatur Evangelium, dicens:
v. Sequéntia ++ sancti Evangélii secúndum Matthǽum.
R. Glória tibi, Dómine.
!Matt, 28. 1-7
Véspere autem sábbati, quæ lucéscit in prima sábbati, venit María Magdaléne, et áltera María vidére sepúlcrum. Et ecce terræmótus factus est magnus. Angelus enim Dómini descéndit de cælo: et accédens revólvit lápidem, et sedébat super eum: erat autem aspéctus eius sicut fulgur: et vestiméntum eius sicut nix. Præ timóre autem eius extérriti sunt custódes, et factu sunt velut mórtui. Respóndens autem Angelus, dixit muliéribus: «Nolíte timére vos: scio enim, quod Iesum, qui crucifíxus est, quǽritis: non est hic: surréxit enim, sicut dixit. Veníte, et vidéte locum, ubi pósitus erat Dóminus. Et cito eúntes dícite discípulis eius, quia surréxit et ecce præcédit vos in Galilǽam: ibi eum vidébitis. Ecce prædíxi vobis».
R. Laus tibi, Christe.
S. Per Evangélica dicta, deleántur nostra delícta.
_
_
! Non dicitur Credo, sed finito Evangelio celebrans dicit:
&DominusVobiscum
r. Orémus.

! Non dicitur antiphona ad Offertorium. Ad Lavabo dicitur Glória Patri.

! Si est Missa sollemnis, Diaconus porrigit Celebranti Patenam cum Hostia: si privata, Sacerdos ipse accipit Patenam cum Hostia, quam offerens, dicit:
v. Súscipe, sancte Pater, omnípotens ætérne Deus, hanc immaculátam hóstiam, quam ego indígnus fámulus tuus óffero tibi Deo meo vivo et vero, pro innumerabílibus peccátis, et offensiónibus, et neglegéntiis meis, et pro ómnibus circumstántibus, sed et pro ómnibus fidélibus christiánis vivis atque defúnctis: ut mihi, et illis profíciat ad salútem in vitam ætérnam. Amen.
_
_
! Deinde faciens crucem cum eadem Patena, deponit Hostiam super Corporale. Diaconus ministrat vinum, Subdiaconus aquam in Calice: vel si privata est Missa, utrumque infundií Sacerdos, et aquam miscendam in Calice benedicit signo crucis, dicens:
v. Deus, + qui humánæ substántiæ dignitátem mirabíliter condidísti, et mirabílius reformásti: da nobis per hujus aquæ et vini mystérium, ejus divinitátis esse consórtes, qui humanitátis nostræ fíeri dignátus est párticeps, Jesus Christus, Fílius tuus, Dóminus noster: Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti Deus: per ómnia sǽcula sæculórum. Amen.
_
_
! Postea accipit Calicem, et offert dicens:
v. Offérimus tibi, Dómine, cálicem salutáris, tuam deprecántes cleméntiam: ut in conspéctu divínæ majestátis tuæ, pro nostra et totíus mundi salute, cum odóre suavitátis ascéndat. Amen.
! Deinde facit signum crucis cum Calice, et illum ponit super Corporale, et Palla cooperit: tum, junctis manibus super Altare, aliquantulum inclinatus, dicit:
v. In spíritu humilitátis et in ánimo contríto suscipiámur a te, Dómine: et sic fiat sacrifícium nostrum in conspéctu tuo hódie, ut pláceat tibi, Dómine Deus.
! Erectus expandit manus, easque in altum porrectas jungens, elevátis ad coelum oculis et statim demissis, dicit:
v. Veni, sanctificátor omnípotens ætérne Deus: ( Benedicit Oblata, prosequendo:) et bene + dic hoc sacrifícium, tuo sancto nómini præparátum.
_
_
!!Incense
! Postea, si sollemniter celebrat, benedicit incensum, dicens:
v. Per intercessiónem beáti Michaélis Archángeli, stantis a dextris altáris incénsi, et ómnium electórum suórum, incénsum istud dignétur Dóminus bene + dícere, et in odórem suavitátis accípere. Per Christum, Dóminum nostrum. Amen.
! Et, accepto thuribulo a Diacono, incensat Oblata, modo in Rubricis generalibus præscripto, dicens:
v. Incénsum istud a te benedíctum ascéndat ad te, Dómine: et descéndat super nos misericórdia tua.
! Deinde incensat Altare, dicens:
!Ps. 140, 2-4.
v. Dirigátur, Dómine, orátio mea, sicut incénsum, in conspéctu tuo: elevátio mánuum meárum sacrifícium vespertínum. Pone, Dómine, custódiam ori meo, et óstium circumstántiæ lábiis meis: ut non declínet cor meum in verba malítiæ, ad excusándas excusatiónes in peccátis.
! Dum reddit thuribulum Diacono, dicit:
v. Accéndat in nobis Dóminus ignem sui amóris, et flammam ætérnæ caritátis. Amen.
! Postea incensatur Sacerdos a Diacono, deinde alii per ordinem.
_
_
! Sacerdos lavat manus, dicens:
!Ps. 25, 6-12.
v. Lavábo inter innocéntes manus meas: et circúmdabo altáre tuum, Dómine: Ut áudiam vocem laudis, et enárrem univérsa mirabília tua. Dómine, diléxi decórem domus tuæ et locum habitatiónis glóriæ tuæ. Ne perdas cum ímpiis, Deus, ánimam meam, et cum viris sánguinum vitam meam: In quorum mánibus iniquitátes sunt: déxtera eórum repléta est munéribus. Ego autem in innocéntia mea ingréssus sum: rédime me et miserére mei. Pes meus stetit in dirécto: in ecclésiis benedícam te, Dómine.
V. Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.
R. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, et in sǽcula sæculórum. Amen
_
_
! Deinde, aliquantulum inclinatus in medio Altaris, junctis manibus super eo, dicit:
v. Súscipe, sancta Trínitas, hanc oblatiónem, quam tibi offérimus ob memóriam passiónis, resurrectiónis, et ascensiónis Jesu Christi, Dómini nostri: et in honórem beátæ Maríæ semper Vírginis, et beáti Joánnis Baptístæ, et sanctórum Apostolórum Petri et Pauli, et istórum et ómnium Sanctórum: ut illis profíciat ad honórem, nobis autem ad salútem: et illi pro nobis intercédere dignéntur in cœlis, quorum memóriam ágimus in terris. Per eúndem Christum, Dóminum nostrum. Amen.
_
_
! Postea osculatur Altare, et versus ad populum extendens, et jungens manus, voce paululum elevata, dicit:
S. Oráte, fratres: ut meum ac vestrum sacrifícium acceptábile fiat apud Deum Patrem omnipoténtem.
! Minister, seu circumstantes respondent: alioquin ipsemet Sacerdos:
M. Suscípiat Dóminus sacrifícium de mánibus tuis (vel meis) ad laudem et glóriam nóminis sui, ad utilitátem quoque nostram, totiúsque Ecclésiæ suæ sanctæ.
! Sacerdos submissa voce dicit:
S. Amen.
_
! Deinde, manibus extensis, absolute sine Orémus.subjungit Orationes secretas.
!Secreta
v. Súscipe, quǽsumus, Dómine, preces pópuli tui, cum oblatiónibus hostiárum: ut paschálibus initiáta mystériis, ad æternitátis nobis medélam, te operánte, profíciant.
$Per Dominum
_
_
!! Præfatio
! Quibus finitis, cum pervenerit ad conclusionem, clara voce dicit: Per ómnia sǽcula sæculórum, cum Præfatione, ut in sequentibus. Præfationem incipit ambabus manibus positis hinc inde super Altare: quas aliquantulum elevat, cum dicit: Sursum corda. Jungit eas ante pectus, et caput inclinat, cum dicit: Grátias agamus Dómino, Deo nostro. Deinde disjungit manus, et disjunctas tenet usque ad finem Præfationis: qua finita, iterum jungit eas, et inclinatus dicit: Sanctus. Et cum dicit: Benedíctus, qui venit, signum crucis sibi producit a fronte ad pectus.
V. Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
V. Sursum corda.
R. Habémus ad Dóminum.
V. Grátias agámus Dómino, Deo nostro.
R. Dignum et justum est.
_
! Præfatio paschalis
v. Vere dignum et iustum est, æquum et salutáre, te quidem Dómine omni témpore, sed in hoc potíssimum nocte gloriósis prædicáre, cum Pascha nostrum immolátus est Christus. Ipse enim verus est Angus qui ábstulit peccáta mundi. Qui mortem nostram moriéndo destrúxit, et vitam resurgéndo reparávit. Et ídeo cum Angelis et Archángelis, cum Thronis et Dominatiónibus, cumque ómnia mílita cœléstis exércitus, hymnum glóriæ tuæ cánimus, sine fine dicéntes:
_
v. Sanctus, Sanctus, Sanctus Dóminus, Deus Sábaoth. Pleni sunt coeli et terra glória tua. Hosánna in excélsis. Benedíctus, + qui venit in nómine Dómini. Hosánna in excélsis.
_
_
!! Canon
v. Te ígitur, clementíssime Pater, per Jesum Christum, Fílium tuum, Dóminum nostrum, súpplices rogámus, ac pétimus, (osculatur Altare et, junctis manibus ante pectus, dicit:) uti accépta hábeas et benedícas, (Signat ter super Hostiam et Calicem simul, dicens:) hæc + dona, hæc + múnera, hæc + sancta sacrifícia illibáta, (Extensis manibus prosequitur:) in primis, quæ tibi offérimus pro Ecclésia tua sancta cathólica: quam pacificáre, custodíre, adunáre et régere dignéris toto orbe terrárum: una cum fámulo tuo Papa nostro N.p et Antístite nostro N.b et ómnibus orthodóxis, atque cathólicæ et apostólicæ fídei cultóribus.
_
_
! Commemoratio pro vivis
v. Meménto, Dómine, famulórum famularúmque tuarum N. et N. wait10 (Jungit manus, orat aliquantulum pro quibus orare intendit: deinde manibus extensis prosequitur:) et ómnium circumstántium, quorum tibi fides cógnita est et nota devótio, pro quibus tibi offérimus: vel qui tibi ófferunt hoc sacrifícium laudis, pro se suísque ómnibus: pro redemptióne animárum suárum, pro spe salútis et incolumitátis suæ: tibíque reddunt vota sua ætérno Deo, vivo et vero.
_
_
! Communicantes
v. Communicántes, et noctem sacratíssimam celebrántes Resurrectiónis Dómini nostri Iesu Christi secúndum carnem: sed et memóriam venerántes, in primis gloriósæ semper Vírginis Maríæ, Genitrícis eiúsdem Dei et Dómini nostri Iesu Christi: sed et beáti Ioseph, eiúsdem Vírginis Spónsi, et~
beatórum Apostolórum ac Mártyrum tuórum, Petri et Pauli, Andréæ, Jacóbi, Joánnis, Thomæ, Jacóbi, Philíppi, Bartholomǽi, Matthǽi, Simónis et Tháddæi: Lini, Cleti, Cleméntis, Xysti, Cornélii, Cypriáni, Lauréntii, Chrysógoni, Joánnis et Pauli, Cosmæ et Damiáni: et ómnium Sanctórum tuórum; quorum méritis precibúsque concédas, ut in ómnibus protectiónis tuæ muniámur auxílio. (Jungit manus) Per eúndem Christum, Dóminum nostrum. Amen.
_
_
! Hanc igitur
v. Hanc ígitur oblatiónem servitútis nostræ, sed et cunctæ famíliæ tuæ, quam tibi offérimus pro his quoque, quos regeneráre dignátus es ex aqua, et Spíritu Sancto, tríbuens eis remissiónem ómnium peccatórum, quǽsumus Dómine, ut placátus accípias: diésque nostros in tua pace dispónas, atque ab ætérna damnatióne nos éripi, et in electórum tuórum iúbeas grege numerári. Per Christum Dóminum nostrum. Amen.
_
_
v.Quam oblatiónem tu, Deus, in ómnibus, quǽsumus, (Signat ter super Oblata,) bene + díctam, adscríp + tam, ra + tam, rationábilem, acceptabilémque fácere dignéris: (Signat semel super Hostiam,) ut nobis Cor + pus, (et semel super Calicem,) et San + guis fiat dilectíssimi Fílii tui, (Jungit manus,) Dómini nostri Jesu Christi.
_
_
v. Qui prídie quam paterétur, (Accipit Hostiam,) accépit panem in sanctas ac venerábiles manus suas, (Elevat oculos ad cælum,) elevátis óculis in cælum ad te Deum, Patrem suum omnipoténtem, (Caput inclinat,) tibi grátias agens, (Signat super Hostiam,) bene + díxit, fregit, dedítque discípulis suis, dicens: Accípite, et manducáte ex hoc omnes.
_
_
! Tenens ambabus manibus Hostiam inter indices et pollices, profert verba consecrationis secrete, distincte et attente super Hostiam, et simul super omnes, si plures sint consecrandæ.
_
!!!HOC EST ENIM CORPUS MEUM.
_
! Quibus verbis prolatis, statim Hostiam consecratam genuflexus adorat: surgit, ostendit populo, reponit super Corporale, et genuflexus iterum adorat: nec amplius pollices et indices disjungit, nisi quando Hostia tractanda est, usque ad ablutionem digitorum.
wait5
_
_
~(Tunc, detecto Calice, dicit:)
v. Símili modo postquam cenátum est, (Ambabus manibus accipit Calicem,) accípiens et hunc præclárum Cálicem in sanctas ac venerábiles manus suas: (item Caput inclinat,) tibi grátias agens, (Sinistra tenens Calicem, dextera signat super eum,) bene + dixit, dedítque discípulis suis, dicens: Accípite, et bíbite ex eo omnes.
_
_
! Profert verba consecrationis super Calicem, attente, continuate, et secrete, tenens illum parum elevatum.
_
!!!HIC EST ENIM CALIX SANGUINIS MEI, NOVI ET AETERNI TESTAMENTI: MYSTERIUM FIDEI: QUI PRO VOBIS ET PRO MULTIS EFFUNDETUR IN REMISSIONEM PECCATORUM.
wait5
_
! Quibus verbis prolatis, deponit Calicem super Corporale, et dicens secrete:
v. Hæc quotiescúmque fecéritis, in mei memóriam faciétis.
! Genuflexus adorat: surgit, ostendit populo, deponit, cooperit, et genuflexus iterum adorat.
_
_
~(Deinde disjunctis manibus dicit:)
v. Unde et mémores, Dómine, nos servi tui, sed et plebs tua sancta, ejúsdem Christi Fílii tui, Dómini nostri, tam beátæ passiónis, nec non et ab ínferis resurrectiónis, sed et in cælos gloriósæ ascensiónis: offérimus præcláræ majestáti tuæ de tuis donis ac datis, (Jungit manus, et signat ter super Hostiam, et Calicem simul, dicens:) hóstiam + puram, hóstiam + sanctam, hóstiam + immaculátam, (Signat semel super Hostiam, dicens:) Panem + sanctum vitæ ætérnæ, (et semel super Calicem, dicens:) et Calicem + salútis perpétuæ.
_
_
~(Extensis manibus prosequitur:)
v. Supra quæ propítio ac seréno vultu respícere dignéris: et accépta habére, sícuti accépta habére dignátus es múnera púeri tui justi Abel, et sacrifícium Patriárchæ nostri Abrahæ: et quod tibi óbtulit summus sacérdos tuus Melchísedech, sanctum sacrifícium, immaculátam hóstiam.
_
_
! Profunde inclinatus, junctis manibus et super Altare positis, dicit:
v. Súpplices te rogámus, omnípotens Deus: jube hæc perférri per manus sancti Angeli tui in sublíme altáre tuum, in conspéctu divínæ majestátis tuæ: ut, quotquot (Osculatur Altare,) ex hac altáris participatióne sacrosánctum Fílii tui (Jungit manus, et signat semel super Hostiam, et semel super Calicem,) Cor + pus, et Sán + guinem sumpsérimus, (Seipsum signat, dicens:) omni benedictióne coelésti et grátia repleámur. (Jungit manus.) Per eúndem Christum, Dóminum nostrum. Amen.
_
_
! Commemoratio pro defunctis
v. Meménto étiam, Dómine, famulórum famularúmque tuárum N. et N., qui nos præcessérunt cum signo fídei, et dórmiunt in somno pacis.wait10 (Jungit manus, orat aliquantulum pro iis defunctis, pro quibus orare intendit, deinde extensis manibus prosequitur:) Ipsis, Dómine, et ómnibus in Christo quiescéntibus locum refrigérii, lucis et pacis, ut indúlgeas, deprecámur. (Jungit manus, et caput inclinat, dicens:) Per eúndem Christum, Dóminum nostrum. Amen.
_
_
! Manu dextera percutit sibi pectus, elata aliquantulum voce dicens:
v. Nobis quoque peccatóribus (Extensis manibus ut prius, secrete prosequitur:) fámulis tuis, de multitúdine miseratiónum tuárum sperántibus, partem áliquam et societátem donáre dignéris, cum tuis sanctis Apóstolis et Martýribus: cum Joánne, Stéphano, Matthía, Bárnaba, Ignátio, Alexándro, Marcellíno, Petro, Felicitáte, Perpétua, Agatha, Lúcia, Agnéte, Cæcília, Anastásia, et ómnibus Sanctis tuis: intra quorum nos consórtium, non æstimátor mériti, sed véniæ, quǽsumus, largítor admítte. (Jungit manus.) Per Christum, Dóminum nostrum.
_
_
v. Per quem hæc ómnia, Dómine, semper bona creas, (Signat ter super Hostiam, et Calicem simul, dicens:) sanctí + ficas, viví + ficas, bene + dícis et præstas nobis.
! Discooperit Calicem, genuflectit, accipit Hostiam inter pollicem et indicem manus dexteræ: et tenens sinistra Calicem, cum Hostia signat ter a labio ad labium Calicis, dicens:
v.Per ip + sum, et cum ip + so, et in ip + so, (Cum ipsa Hostia signat bis inter se et Calicem, dicens:) est tibi Deo Patri omnipoténti, in unitáte Spíritus + Sancti,
! Elevans parum Calicem cum Hostia, dicit:
omnis honor, et glória.
! ponit Hostiam, Calicem Palla cooperit, genuflectit, surgit, et dicit intellegibili voce vel cantat:
v. Per omnia sǽcula sæcolorum.
R. Amen.
_
_
!!Preparatio Communionis
v. Orémus: Præcéptis salutáribus móniti, et divína institutione formati audemus dicere:
v. Pater noster, qui es in cælis, Sanctificetur nomen tuum. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua, sicut in coelo et in terra. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos inducas in tentationem:
R. Sed libera nos a malo.
S. Amen.
_
_
! Deinde manu dextera accipit inter indicem et medium digitos Patenam, quam tenens super Altare erectam, dicit secrete:
v. Líbera nos, quǽsumus, Dómine, ab ómnibus malis, prætéritis, præséntibus et futúris: et intercedénte beáta et gloriósa semper Vírgine Dei Genetríce María, cum beátis Apóstolis tuis Petro et Paulo, atque Andréa, et ómnibus Sanctis, (Signat se cum Patena a fronte ad pectus,) da propítius pacem in diébus nostris: (Patenam osculatur,) ut, ope misericórdiæ tuæ adjúti, et a peccáto simus semper líberi et ab omni perturbatióne secúri.
! Submittit Patenam Hostiæ, discooperit Calicem, genuflectit, surgit, accipit Hostiam, et eam super Calicem tenens utraque manu, frangit per medium, dicens:
v. Per eúndem Dóminum nostrum Jesum Christum, Fílium tuum.
! Et mediam partem, quam in dextera manu tenet, ponit super Patenam. Deinde ex parte, quæ in sinistra remanserat, frangit particulam, dicens:
Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti Deus.
! Aliam mediam partem, quam in sinistra manu habet, adjungit mediæ super Patenam positæ, et particulam parvam dextera retinens super Calicem, quem sinistra per nodum infra cuppam tenet, dicit intellegibili voce vel cantat:
V. Per omnia sǽcula sæculórum.
R. Amen.
! Cum ipsa particula signat ter super Calicem, dicens:
v. Pax Domini sit semper vobiscum.
R. Et cum spiritu tuo.

! Pacis osculum non datur.
_
_
! Particulam ipsam immittit in Calicem, dicens secrete:
v. Hæc commíxtio, et consecrátio Córporis et Sánguinis Dómini nostri Jesu Christi, fiat accipiéntibus nobis in vitam ætérnam. Amen.
_
_
! Agnus Dei non dicitur: et, omissa oratione Dómine Iesu Christe, qui dixísti, dicuntur ceteræ orationes consuetæ:
v. Dómine Jesu Christe, Fili Dei vivi, qui ex voluntáte Patris, cooperánte Spíritu Sancto, per mortem tuam mundum vivificásti: líbera me per hoc sacrosánctum Corpus et Sánguinem tuum ab ómnibus iniquitátibus meis, et univérsis malis: et fac me tuis semper inhærére mandátis, et a te numquam separári permíttas: Qui cum eódem Deo Patre et Spíritu Sancto vivis et regnas Deus in sǽcula sæculórum. Amen.
_
_
v. Percéptio Córporis tui, Dómine Jesu Christe, quod ego indígnus súmere præsúmo, non mihi provéniat in judícium et condemnatiónem: sed pro tua pietáte prosit mihi ad tutaméntum mentis et córporis, et ad medélam percipiéndam: Qui vivis et regnas cum Deo Patre in unitáte Spíritus Sancti Deus, per ómnia sǽcula sæculórum. Amen.
_
_
! Genuflectit, surgit, et dicit:
v. Panem cæléstem accípiam, et nomen Dómini invocábo.
! Deinde parum inclinatus, accipit ambas partes Hostiæ inter pollicem et indicem sinistræ manus, et Patenam inter eundem indicem et medium supponit, et dextera tribus vicibus percutiens pectus, elata aliquantulum voce, ter dicit devote et humiliter:
V. Dómine, non sum dignus, (Et secrete prosequitur:) ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur ánima mea.
V. Dómine, non sum dignus, (Et secrete prosequitur:) ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur ánima mea.
V. Dómine, non sum dignus, (Et secrete prosequitur:) ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur ánima mea.
_
_
! Postea dextera se signans cum Hostia super Patenam, dicit:
v. Corpus Dómini nostri Jesu Christi custódiat ánimam meam in vitam ætérnam. Amen.
! Et se inclinans, reverenter sumit ambas partes Hostiæ: quibus sumptis, deponit Patenam super Corporale, et erigens se jungit manus, et quiescit aliquantulum in meditatione Sanctissimi Sacramenti.
_
_
! Deinde discooperit Calicem, genuflectit, colligit fragmenta, si quæ sint, extergit Patenam super Calicem, interim dicens:
v. Quid retríbuam Dómino pro ómnibus, quæ retríbuit mihi? Cálicem salutáris accípiam, et nomen Dómini invocábo. Laudans invocábo Dóminum, et ab inimícis meis salvus ero.
! Accipit Calicem manu dextera, et eo se signans, dicit:
v. Sanguis Dómini nostri Jesu Christi custódiat ánimam meam in vitam ætérnam. Amen.
! Et sinistra supponens Patenam Calici, reverenter sumit totum Sanguinem cum particula. Quo sumpto, si qui sunt communicandi, eos communicet, antequam se purificet
_
_
!!Communio Populi
wait16
{ Anima Christi, sanctifica me. Corpus Christi, salva me. Sanguis Christi, inebria me. Aqua lateris Christi, lava me. Passio Christi, conforta me. O bone Jesu, exaudi me. Intra tua vulnera absconde me. Ne permittas me separari a te. Ab hoste maligno defende me. In hora mortis meæ voca me. Et iube me venire ad te, Ut cum Sanctis tuis laudem te. In sǽcula sæculórum. Amen. }
_
_
! Postea dicit:
v. Quod ore súmpsimus, Dómine, pura mente capiámus: et de múnere temporáli fiat nobis remédium sempitérnum.
! Interim porrigit Calicem ministro, qui infundit in eo parum vini, quo se purificat: deinde prosequitur:
v. Corpus tuum, Dómine, quod sumpsi, et Sanguis, quem potávi, adhǽreat viscéribus meis: et præsta; ut in me non remáneat scélerum mácula, quem pura et sancta refecérunt sacraménta: Qui vivis et regnas in sǽcula sæculórum. Amen.
! Abluit et extergit digitos, ac sumit ablutionem: extergit os et Calicem, quem, plicato Corporali, operit et collocat in Altari ut prius: deinde prosequitur Missam.
_
_
!! Pro Laudibus
! Post sumptionem Sacramenti, distributio Communionis, purificatio et ablutio~
! fiunt more solito; deinde pro LAUDIBUS dominicæ Resurrectionis in choro~
! cantatur antiphona:
Ant. Allelúia, allelúia, allelúia.
!Psalmus 150.
~(150:1) Laudáte Dóminum in sanctis eius * laudáte eum in firmaménto virtútis eius.
~(150:2) Laudáte eum in virtútibus eius, * laudáte eum secúndum multitúdinem magnitúdinis eius.
~(150:3) Laudáte eum in sono tubæ, * laudáte eum in psaltério, et cíthara.
~(150:4) Laudáte eum in týmpano, et choro: * laudáte eum in chordis et órgano.
~(150:5) Laudáte eum in cýmbalis benesonántibus: laudáte eum in cýmbalis iubilatiónis: * omnes spíritus laudet Dóminum.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Allelúia, allelúia, allelúia.
_
_
! Capitulum, hymnus et versus non dicuntur, sed statim~
! celebrans in cantu incipit antiphonam ad Benedíctus.
Ant. Et valde mane una sabbatórum, véniunt ad monuméntum, orto iam sole, allelúia.

! Deinde cantatur Benedíctus, cum Glória Patri in fine, et fit incensatio, ut alias in Laudibus.

! Benedictus
r. Benedíctus + Dóminus, Deus Israël: * quia visitávit, et fecit redemptiónem plebis suæ:
r. Et eréxit cornu salútis nobis: * in domo David, púeri sui.
r. Sicut locútus est per os sanctórum, * qui a sǽculo sunt, prophetárum ejus:
r. Salútem ex inimícis nostris, * et de manu ómnium, qui odérunt nos.
r. Ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris: * et memorári testaménti sui sancti.
r. Jusjurándum, quod jurávit ad Ábraham patrem nostrum, * datúrum se nobis:
r. Ut sine timóre, de manu inimicórum nostrórum liberáti, * serviámus illi.
r. In sanctitáte, et justítia coram ipso, * ómnibus diébus nostris.
r. Et tu, puer, Prophéta Altíssimi vocáberis: * præíbis enim ante fáciem Dómini, paráre vias ejus:
r. Ad dandam sciéntiam salútis plebi ejus: * in remissiónem peccatórum eórum:
r. Per víscera misericórdiæ Dei nostri: * in quibus visitávit nos, óriens ex alto:
r. Illumináre his, qui in ténebris, et in umbra mortis sedent: * ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.
r. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
r. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Et valde mane una sabbatórum, véniunt ad monuméntum, orto iam sole, allelúia.
_
_
! Repetita antiphona, celebrans dicit more solito:

! Postcommunio seu oratio
&DominusVobiscum
v. Orémus.
Spíritum nobis, Dómine, tuæ caritátis infúnde: ut, quos sacraméntis Paschálibus satiásti tua fácias pietáte concórdes.
$Per Dominum eiusdem
_
_
!!Conclusio
V. Ite, Missa est, allelúia, allelúia.
R. Deo grátias, allelúia, allelúia.

v. Pláceat tibi, sancta Trínitas, obséquium servitútis meæ: et præsta; ut sacrifícium, quod óculis tuæ majestátis indígnus óbtuli, tibi sit acceptábile, mihíque et ómnibus, pro quibus illud óbtuli, sit, te miseránte, propitiábile. Per Christum, Dóminum nostrum. Amen.

! Deinde osculatur Altare: et elevatis oculis, extendens, elevans et jungens manus, caputque Cruci inclínans, dicit:
v. Benedícat vos omnípotens Deus,
! et versus ad populum, semel tantum benedícens, etiam in Missis sollemnibus; In Missa Pontificali ter benedicitur, ut in Pontificali habetur. Deinde prosequitur:
v. Pater, et Fílius, + et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

! Omisso ultimo Evangelio, omnes revertuntur in sacristiam.

! Si contingat in hac solemni Vigilia Ordines quoque conferri, Pontifex~
! ultimam admonitionem (cum impositione sic dicti « pensi »), quæ iuxta~
! Pontificale romanum post benedictionem pontificalem et ante ultimum Evangelium~
! locum habet, hac nocte eidem benedictioni pontificali præmittat.

! Sacerdotes, qui Missam Vigiliæ paschalis celebrant post mediam noctem,~
! possunt ipso dominico die Resurrectionis Missam litare, atque etiam, si~
! indultum habeatur, bis aut ter. Locorum Ordinarii vero, si eandem Vigiliam~
! paschalem celebraverint, possunt, sed non tenentur, Missam solemnem ipso die~
! Paschatis litare.