XIII. De Matutino

1. Ad Matutinum h¾c per ordinem regulariter dicuntur, secundum diversitatem
Officii, nisi aliter in quibusdam diebus annotetur: Pater noster, Ave Maria.
Credo, omnia secreto: deinde clara voce Hebdomadarius dicit, Domine Labia mea,
etc, pollice signando sibi os signo Crucis, Deus in adjutorium, etc. manu
extensa signando se signo Crucis a fronte ad pectus, et a sinistro humero usque
ad dexterum (quod servatur in principio omnium Horarum, cum dicitur, Deus in
adjutorium) cum Gloria Patri et aliis, ut in principio Psalterii. Deinde dicitur
Invitatorium conveniens Officio de Tempore, vel de Sancto, quod dicitur cum
Psalmo Venite exsultemus, eo modo quo in principio Psalterii describitur. Dicto
Psalmo, et repetito Invitatorio, dicitur Hymnus, qui Officio de Tempore, vel de
Sancto, convenit.

2. Postea in Duplicibus et Semiduplicibus dicuntur novem Psalmi (sed in
Dominicis plures, ut in Psalterio) cum suis Antiphonis et Versibus, que
Tempori, vel Festo conveniunt, et totidem Lectiones cum octo Responsoriis,
aliquando cum novma, ut suis locis ponitur, per tres Nocturnos distinctos, hoc
modo.

3. In primo Nocturno dicuntur tres Psalmi cum tribus Antiphonis, post singulos
Psalmos una Antiphona: sed tempore Paschali, id est, a Dominica in Albis usque
ad Pentecosten (preterquam in Officio Ascensionis Domini) tres Psalmi cuiusque
Nocturni dicuntur sub una Antiphona: et in fine Psalmorum post ultimam
Antiphonam cuiusque Nocturni dicitur Versus; postea Pater noter, Et ne nos,
Absolutio Exaudi, Benedictio, Benedictione perpetua, et alie ad singulas
Lectiones, ut in prima Dominica de Adventu ordinantur. Deinde leguntur tres
Lectiones de Scriptura, que per ordinem in Officio de Tempore occurrunt (nisi
alie assignentur), et ad singulas Lectiones dicitur unum Responsorium
conveniens Officio: si de Tempore, ut in Proprio Temporis: si de Sancto, ut in
Proprio Sanctorum ; alioquin ut in Communi, etiamsi Lectiones primi Noctumi sint
de Scriptura Officii de Tempore.

4. In fine ultimi Responsorii cuiusque Nocturni dicitur Gloria Patri cum
repetitione partis Responsorii, eo modo quo notatur in tertio Responsorio prime
Dominice de Adventu, nisi aliter in propriis locis signetur.

5. In secundo Nocturno dicuntur alii tres Psalmi, Antiphone, Versus, Pater noster 
Absolutio, Ipsius pietas, et ei consequentes Benedictiones, ut in dicta
Dominica prima de Adventu: tres Lectiones de aliquo Sermone, aut de vita illius
Sancti, de quo fit Officium, et ad quamlibet Lectionem unum Responsorium.

6. In tertio Nocturno alii tres Psalmi cum Antiphonis, ut supra: post tertiam
Antiphonam, Versus, Pater noster, Absolutio A vinculis, et Benedictiones
consequentes ad singulas Lectiones, que erant de Homilia Evangelii de Tempore,
vel de Festo, secundum qualitatem Officii, ut in eadem prima Dominica de Adventu
ponuntur. Post septimam et octavam Lectionem dicitur Responsorium Officio
conveniens, id est, post quamlibet unum: aliquando autem dicitur etiam post
nonam Lectionem, ut suis locis notatur: et in fine ultimi Responsorii, aut
octavi, aut noni dicitur, Gloria Patri. ut supra, nisi aliter signetur. Si non
dicitur nonum Responsorium, post ultimam Lectionem dicitur Hymnus, Te Deum.

7. In Officio trium Lectionum ad Matutinum, Pater noster, Ave Maria, Credo,
Domine labia, etc, Invitatorium, et Hymnus in feriali Officio de Feria, si non
sint in Proprio de Tempore, dicuntur ut in Psalterio: in Festis, de Festo, ut in
Communi Sanctorum: deinde Nocturnum Ferie, ut in Psalterio, id est, duodecim
Psalmi cum sex Antiphonis, et tempore Paschali cum una Antiphona Alleluja; qui
dicuntur tam in Officio feriali, quam in Festis Simplicibus.

8. Post Psalmos et Antiphonas dicitur Versus, in feriali Officio, ut in
Psalterio: in Festis, ut in Communi Sanctorum: qui in Festis sumitur secundum
Ferias ex Nocturno Communis, unde sumuntur Responsoria, ut dicetur infra in
Rubricis de Versibus et Responsoriis. Post Versum dicitur, Pater noster,
Absolutio et Benedictiones, ut habetur infra in Rubrica de Absolutionibus et
Benedictionibus. Tres Lectiones (si non adsit Homilia) singule in Officio
feriali dicuntur de Scriptura, que eo die occurrit in Proprio de Tempore: si
adsit Homilia, singule tres de Homilia. In Festis, prima et secunda de eadem
Scriptura, tertia de Sancto. Si fuerint due Lectiones de Sancto, prima tantum
erit de Scriptura, relique de Sancto.

9. Post singulas Lectiones in Feriis extra tempus Paschale dicitur unum
Responsorium, ita ut dicantur tria Responsoria: tempore vero Paschali, et in
Festis, duo tantum Responsoria dicuntur, scilicet post primam et secundam
Lectionem tantum. In fine ultimi Responsorii, secundi scilicet, aut tertii,
dicitur Gloria Patri, cum repetitione partis Responsorii, nisi aliud notetur.
Quse Responsoria in Officio de Sanctis sumuntur ex Communi Sanctorum; in feriali
Officio ex Dominicis, quando propria per Ferias non distribuuntur, ordine
descripto in Rubrica de Responsoriis. Quando non dicitur tertium Responsorium,
post tertiam Lectionem, dicitur Hymnus, Te Deum.